Klar tale i ny klimarapport: Noreg når ikkje klimamålet for 2030

– Noregs politikk for grøn omstilling mot 2030 er urealistisk og har feila fullstendig når ein ser slike resultat, seier administrerande direktør Stein Lier-Hansen i Norsk Industri.

Tala kjem frå rapporten «Energy Transition Norway 2022», som Det Norske Veritas (DNV) har laga på oppdrag frå Norsk Industri. Rapporten, den tredje i rekkja, vart lansert tysdag.

– Vi ser ikkje at dei drastiske måla som trengst, kjem med dagens politikk eller med sannsynleg framtidig politikk, seier forskingsleiar på energiomstilling Sverre Alvik i DNV til VG.

I DNVs modell klarer Noreg berre å kutte 79 prosent av klimagassutslepp innan 2050 samanlikna med 1990-nivået. Noreg har forplikta seg til eit mål om 100 prosent kutt.

• Les også: Støre lovar at Noreg vil levere for å nå klimamåla

Effektbalansen trua

Rapporten i år viser også at Noreg går mot netto import av kraft 2026-2030, og at effektbalansen er trua. Både kraftproduksjonen og behovet for effekt er no utfordrande.

Meir fornybar kraft trengst for å nå klimamåla når sektorar som industri, transport og olje- og gassproduksjon skal elektrifiserast, påpeikar Norsk Industri.

– NVE, Statnett, Olje- og energidepartementet og andre aktørar har tidlegare systematisk undervurdert det aukande framtidige kraftbehovet. No ser det derimot ut til å vere nærare ei semje om det skrikande behovet for både auka produksjon og meir effekt i energisystema framover. Det er bra, men no må vi sjå handling, seier Lier-Hansen.

Ein ny klimarapport frå Det Norske Veritas slår fast at Noreg ikkje klarer å kutte 55 prosent av klimagassutsleppa. Foto: Marit Hommedal / NTB / NPK

Norsk Industri meiner det har vorte bygd ut altfor lite ny kapasitet, og at det har vore fokusert meir på å oppnå høge kraftprisar for å gi inntekter til det offentlege, framfor grøn omstilling.

• Les også: Barnas klimarapport 2022: – Få barn føler at dei kan påverke politikarar

Fall i gassetterspurnad

Ifølgje DNVs analyse vil etterspurnaden etter gass i Europa falle 70 prosent fram mot 2050 i forhold til 2021.

– Noreg bør derfor førebu seg på ein situasjon der Europa i aukande grad spør etter hydrogen – blått frå gass og grønt frå elektrisitet – i staden for gass. Noreg vil ha moglegheit for å eksportere store mengder elektrisitet frå havvind, og framskrivinga anslår 43GW havvind utbygd i 2050, seier konsernsjef Remi Eriksen i DNV.

DNV meiner også at dagens rekordhøge straumprisar, kombinert med eit forventa kraftunderskot mellom 2026-2030, hindrar utviklinga av ny grøn industri.

Dei anslår at kraft- og hydrogeneksport veks fram mot 2050, men vil svare til berre 20 prosent av energieksportinntektene i dag. Olje- og gassinntektene er samtidig venta å falle med nesten 80 prosent som følgje av redusert etterspurnad etter olje og gass.

Har du fått med deg kva utfallet av årets klimatoppmøte var? 

• Kort forklart: Kva står i slutterklæringa etter klimatoppmøtet?
• Unge på COP27 krev fossilfritt EU i 2030
• Klimatoppmøtet etablerer fond for tap og skade: – Endeleg

Her får du ei oppsummering av dei store oppturane og nedturane frå første veka, og her får du høgdepunkta og skuffelsane frå siste veka.

Foto: Thea Birgitte Erfjord/ UNclimatechange/CC BY-NC-SA 2.0 og Spire