Støre lovar at Noreg vil levere for å nå klimamåla

– Vi vil setje i verk ein rettferdig klimapolitikk ved å auke karbonavgifta vår til 200 euro per tonn innan 2030. Vi vil kutte utsleppa og skape arbeidsplassar. Vi vil tilpasse politikken vår og målsetjingane våre ved å gjere ein årleg klimahandlingsplan til ein del av statsbudsjettet, sa Støre då han tysdag talte under klimatoppmøtet i Sharm el-Sheikh.

Den norske regjeringa vedtok nyleg å skjerpe utsleppskutta, slik at målet no er eit kutt på minst 55 prosent innan 2030 samanlikna med nivået i 1990.

• Les også: Klimatoppmøtet COP27 – ordlista du treng for å henge med

Vil tredoble støtte

I talen tysdag understreka Støre at Noreg også er klar til å tredoble støtta som skal sikre at fattigare land kan tilpasse seg klimaendringane.

– Livsgrunnlaget til millionar av fattige og sårbare menneske er trua av naturtap og følgja av klimaendringane, sa statsministeren og fastslo at ingen må bli latne i stikken.

Statsminister Jonas Gahr Støre (Ap) heldt tale tysdag under klimatoppmøtet COP27 i Sharm el-Sheikh i Egypt. Foto: Javad Parsa / NTB / NPK

Han tok også til orde for at klimaendringar og tap av naturmangfald må handterast saman og nemnde mellom anna Noregs innsats for å hindre avskoging i regnskogane i verda. Her trekte han spesielt fram samarbeidet med Brasils påtroppande president Luiz Inacio Lula da Silva.

• Les også: Natur og Ungdom ber nordmenn boikotte oppdrettslaks

Grønt hydrogen i Egypt

Støre nemnde òg «The Green Shipping Challenge», som han lanserte saman med USAs klimautsending John Kerry måndag.

Initiativet tek sikte på å kutte utsleppa frå skipsfarten, mellom anna ved å utvikle ny grøn teknologi.

I tillegg slo han eit slag for nye, grøne industriløysingar og nemnde at han saman med Egypts president Abdel Fattah al-Sisi tysdag skal lansere starten på eit prosjekt for produksjon av grønt hydrogen, det første i sitt slag i ein framveksande økonomi.

Statsminister Jonas Gahr Støre og Egypts president Abdel Fattah al-Sisi under klimatoppmøtet COP27 i Sharm el-Sheikh i Egypt. Foto: Javad Parsa / NTB / NPK

• Les også: Klimaministeren: Klimakutta kan skje i samarbeid med EU

Skepsis frå organisasjonar

Håkon Grindheim er rådgjevar i Kirkens Nødhjelp si avdeling for politikk og samfunn. Foto: Kirkens Nødhjelp

Seniorrådgivar Håkon Grindheim i Kirkens Nødhjelp seier til NTB at det er bra at Støre tek opp skjerping av klimamåla, men at innsatsen også må skruast mykje til i Noreg.

– Noreg kan ikkje vise til dei store utsleppskutta på heimebane, seier han.

Han seier også at Noreg må levere betre når det gjeld klimafinansiering for utviklingsland.

– Noreg ligg langt bak det vi nivået vi må liggje på, for at vi skal ta vårt rettferdige ansvar. Her har Støre ein viktig jobb å gjere når han no skal heim til budsjettforhandlingar med SV, seier Grindheim.

Naturvernforbund-leiar Truls Gulowsen er meir direkte i kommentaren sin:

Truls Gulowsen er leiar i Naturvernforbundet. Foto: Naturvernforbundet

– Korleis bidreg Støres regjering til å halde 1,5 gradersmålet i live viss dei vil leite etter meir olje og opne nye oljefelt, som ifølgje FN og IEA ikkje er i tråd med 1,5 gradersmålet?

– Støre gjentok gamle løfte om klimafinansiering, som ikkje er følgt opp i forslag til statsbudsjettet. Løfta om klimafinansiering må følgjast opp med ein årleg opptrappingsplan. Noreg er heller ikkje i rute med å nå klimamåla sine, og det trengst nye, kraftige tiltak for ei rettferdig omstilling, heldt Gulowsen fram.

• Les også kva ungdomspartia forventar frå klimatoppmøte og kva mål dei sjølve hadde meldt inn! 

Rapportrush

Før møta på COP27 tysdag hadde EUs klimaovervaking Copernicus kunngjort at 2022 hadde den varmaste oktobermånaden i Europas historie. Unicef har også publisert ein rapport som viser at 27,7 millionar barn i 27 land har vorte ramma av flaum så langt i år. Enkelte stader er situasjonen den verste på over 30 år.

Ein ny rapport frå FN-støtta Finance for Climate Action vart også publisert tysdag. Den viser at utviklingsland og framveksande økonomiar treng investeringar for godt over 2 billionar dollar – tilsvarande over 20.000 milliardar kroner – i året for å handtere klimaendringane.

Desse pengane må vere på plass før 2030, og trengst for å unngå svært øydeleggjande konsekvensar av klimaendringane. I dag er klimainvesteringane på om lag ein firedel av dette.

Ekspertane konkluderer med at 10.000 milliardar kroner bør komme frå rike land, investorar og multilaterale utviklingsbankar.

Resten av pengane, rundt 14.000 milliardar kroner, bør komme frå private og offentlege kjelder i dei aktuelle landa.

Guterres rasar mot selskap

FNs generalsekretær António Guterres gjekk også hardt ut mot selskap som investerer i fossil energi, særleg dei som også hevdar dei jobbar for nullutslepp.

– Å bruke falske løfte om nettoutslepp for å skjule massive utvidingar innan fossil energi, er forkasteleg. Det er openbert bedrag, sa FN-sjefen då rapporten vart lansert under klimatoppmøtet i Sharm el-Sheikh tysdag.

António Guterres er FNs generalsekretær. Foto: UNclimatechange/Flickr/CC BY-NC-SA 2.0

Rapporten kritiserer også selskap som investerer i prosjekt som fører til avskoging.

– Dette giftige forsøket på å skjule det ein gjer, kan dytte verda utfor klimastupet. Jukset må stanse, la han til.

Ifølgje Guterres må selskap, byar og regionar innan eitt år oppdatere klimaløfta sine slik at dei er i tråd med tilrådingane til ekspertane.

• Les også om kritikken mot COP27: – Frittalande, sjølvstendige, kritiske røyster har stort sett vorte stilna

Kollasj: Framtida.no.