Asheim vil sjå på løysing for koronakulla

Mange unge meiner det er urettferdig at dei må konkurrere om studieplassar på lik linje med to kull utan eksamenskarakter.

– Eg forstår veldig godt at mange unge ønskjer ei avklaring på dette så snart som mogleg, seier Asheim til NTB.

Fleire forslag til løysing er allereie på bordet, både gjennom medieoppslag og førespurnader direkte til departementet. Enkelte har foreslått å stryke eksamenskarakterar til tidlegare kull, andre vil auke talet på studieplassar.

• Les også: Nesten halvparten av norske vgs-elevar får lågare eksamenskarakter enn standpunkt

Kan diskutere kvotedeling

Fleire unge har gått ut og bede Asheim om å handle, mellom anna gjennom innlegg i Aftenposten.

I ein underskriftskampanje har noverande og tidlegare elevar gått inn for å dele opp førstegongskvoten slik at kvar søkjar berre konkurrerer med andre søkjarar frå eige kull.

Dette er eit forslag Asheim er open for å diskutere.

– Dette er noko vi kjem til å gå grundig inn i for å sjå korleis det kan fungere. Vi må sjå om det er teknisk mogleg å gjere, og i så fall kva konsekvensar det kan få for andre, seier han.

Førstegongskvoten inneber at halvparten av alle studieplassar blir gitt til dei som ikkje er eldre enn 21 år i søknadsåret. Den andre halvparten blir omfatta av den ordinære kvoten. Der er karaktersnittet høgare fordi søkjarar har med seg tilleggspoeng.

– Konkurrerer på like vilkår

Underskriftskampanjen «Ja til tredelt kvote» meiner oppdeling vil ta vare på dei aktuelle kulla frå 2019 til 2021. Søkjarar som har gjennomført eksamen, slepp å konkurrere med søkjarar som ikkje har gjort det. Likeins vil dei som har hatt mykje heimeundervisning, sleppe å konkurrere med dei som ikkje var i ein slik situasjon, er argumenta. Tredeling vil skape meir føreseielegheit og rettferd for alle – både tidlegare, noverande og etterkommande kull, ifølgje kampanjen.

Asheim meiner likevel det er ein del uavklarte spørsmål.

– Viss vi stykkar opp studiar der det er få plassar og høgt karaktersnitt, kan det bety at det vil varierer veldig frå år til år kva som blir kravd for å komme inn, seier han.

– Vi kan heller ikkje vite om karaktersnittet vil gå opp for avgangselevane i år. Det blir omtalt som dei har fått ein gullkanta avtale, men dei har hatt eit vanskeleg skuleår med mykje digital undervisning, seier han.

Les også: Elevar reagerer på at munnleg eksamen skal gjennomførast

Leiar i Elevorganisasjonen, Kristin Schultz, og elevrådsleiar ved Hersleb videregående skole, Leander Shanti Fjeldstad, meiner også munnlege eksamenar burde vore avlyst våren 2021. Foto: EO, privat

Karaktersnitt auka

Samtidig erkjenner utdanningsministeren at karaktersnittet auka i fjor frå året før, og at avlyste eksamenar var ein del av forklaringa. Snittet auka i 41 av 46 fellesfag.

Utdanningsministeren har sett ned ei intern arbeidsgruppe i Kunnskapsdepartementet for å skaffe seg oversikt. Elevorganisasjonen og Norsk studentorganisasjon vil bli invitert til eit møte for å komme med innspel. I tillegg skal Unit, som har ansvar for gjennomføring av Samordna opptak, finne ut kor mange frå 2020-kullet som utkonkurrerte søkjarar frå 2019-kullet.

– Vi må sjå på kor stort problemet faktisk er, seier han.

Asheim held òg ope at søknadsprosessen kan gå sin gang, utan at det blir sett inn nokre spesielle tiltak.

– Det kan hende at det vil vere den mest rettferdige løysinga, seier han.

Rette prøver anonymt

I samarbeid med kunnskapsminister Guri Melby (V) vil Asheim understreke at det er viktig å jobbe for at standpunktkarakteren best mogleg speglar den kompetansen eleven faktisk har.

Asheim seier det mellom anna kan sikrast gjennom at standpunktkarakteren blir seinare sett i år fordi det ikkje blir halde skriftleg eksamen. Det gir elevane høve til å jobbe meir med faget. Dessutan har Melby kontakt med lærarorganisasjonane for å sjå på moglegheita for at lærarar rettar prøver for kvarandre slik at ein får eit innslag av anonym vurdering, seier han.

• Les også innlegget frå leiaren i Elevorganisasjonen i Rogaland: «Den munnlege eksamenen vil vere like urettferdig»

Sondre Undheim Lokøy, leiar i Elevorganisasjonen Rogaland. Foto: Ida Pollestad Brunes