Tydde til sivil ulydnad etter manglande nynorsk i Heimevernet
Etter ni år med førespurnader om korrespondanse på nynorsk, rann begeret over for heimevernsoldat Erlend Trones (40).
Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.
Då innkallinga til heimevernsøving i februar i år igjen blei send til han på bokmål, svarte Erlend Trones med sivil ulydnad – han droppa å svare. Soldatar i Heimevernet er pliktige til å svare og møte når dei blir innkalla.
Trones fortel til VG, som omtalte saka først, at han på dette tidspunktet i ein niårsperiode hadde prøvd alt frå høflege brev, klagar og involvering av Spåkrådet.
– Eg synest det er veldig rart å måtte gå så langt, for eg er vanlegvis ein som respekterer lova, så det følest veldig framand å ikkje gjere det eg får beskjed om, men det har ikkje dei gjort heller, sier han til avisa.
- Har du fått med deg alle nynorsktalenta? Viss ikkje bør du sjå her!
Mållova er klar
Privatpersonar har ifølgje mållova rett til å krevje føretrekt målform i kommunikasjonen med statsorgan, og Forsvaret fell under denne kategorien. I tillegg skal skjema vere tilgjengelege på begge målformer.
Til VG viser Trones òg til at statsorgan som vender seg til et avgrensa område, skal nytte målforma til fleirtalet. Bergenshus heimeverndistrikt, som soldaten frå Ullensvang høyrer til, dekkjer i stor grad Vestland fylke, der nynorsk er dominerande.
«Vi tek svært alvorlig på denne saka. Vi ser ingen vilje til endring hjå Forsvaret eller Forsvarsdepartementet, snarare det motsette,» skriv direktør i Språkrådet Åse Wetås i eit brev til Forsvarsdepartementet som VG har fått innsyn i.
– Her har Forsvaret brukt ti år på ei sak som dei har plikt til å løyse raskt og som dei kunne løyst raskt viss dei hadde vilje til det. Vi ser ikke vilje til å følgje lova her, seier språkdirektøren til avisa.
Språkdirektør Åse Wetås meiner Forsvarsdepartementet eller Forsvaret ikkje praktiserer den språkpolitikken som er vedteken av Stortinget. Foto: Språkrådet
Forsvaret arbeider med ei løysing
Forsvaret erkjenner at Trones har rett, og at mållova gjeld også i Forsvaret.
Oberstløytnant Per Gunnar Grosberghaugen, kommunikasjonssjef i Heimevernet, uttalar til VG at dei tekniske løysingane i Forsvaret ikkje støttar innkallingsskriv i begge målformer. Forsvarsdepartementet opplyser til avisa at dei arbeider med ei løysing, slik at mållova vert etterlevd også i forsvarssektoren.
For Erlend Trones enda det med at han i slutten av april blei ringt opp av Militærpolitiet, med beskjed om at han måtte svare.
Det gjorde han til slutt ved å sende dei ein e-post, sjølvsagt på nynorsk, om at han ville møte.
Då Kristoffer Myklebust Egset (21) frå Ørsta avtente verneplikta fekk han ID-kort på bokmål og engelsk. Norsk Målungdom er uroa for korleis Forsvaret tek imot nynorskbrukarar.
