Issmeltinga kan auke oppvarminga med 0,4 grader
Issmeltinga i Arktis og Antarktis sprengjer forventningane til forskarane. No trur dei at istapet kan bidra med ytterlegare 0,4 grader global oppvarming.
Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.
Smeltinga i Grønlandsisen og iskappa i Vest-Antarktis er no verre enn det som inntil nyleg var dei verste scenarioa i klimamodellane.
Sommarisen i Polhavet har minka med 10 prosent kvart tiår sidan satellittmålingane kom på slutten av 70-talet. I tillegg forsvinn is frå isbrear i Himalaya og resten av verda.
- Les også meiningsinnlegget: «Klimakrisa er ikkje Frode (43) si skuld – vi må endre systemet»
Mindre refleksjon
Den viktigaste drivaren for den akselererande smeltinga er den såkalla albedoeffekten. Den oppstår når isen blir erstatta av mørkt hav, jord eller fjell. Vassdammar på Polisen har same effekt.
– Når den globale ismassen minkar, forandrar dette på kor mykje av sollyset som når jorda blir reflektert tilbake til verdsrommet. Det er som å ha kvite eller svarte klede på deg om sommaren. Med mørke klede blir du varmare, seier Nico Wunderling til AFP.
Han er hovudforfattar for studien som Potsdam Institute for Climate Impact Research (PIK) publiserte tidlegare i haust.
- Lurer du på korleis klimaforsking føregår? Her får du eit innblikk i forskinga på Grønland – forklart med ninjalego!
Meir enn havnivå
I mange år har forskarane sett på kva smeltande is kan bidra med i havnivåstigning. Det har lenge vore kjent at dersom Grønlandsisen og den kilometerdjupe iskappa i Antarktis forsvinn, vil havnivået kunne auke med formidable 60–80 meter.
Forskarane har hatt mindre merksemd på oppvarmingseffekten av smeltande is. Dei tyske forskarane har køyrt mange klimamodellar med ulik utsleppsgrad av klimagassar. Det er med dagens nivå på rundt 400 delar CO2 per million i atmosfæren at klimaverknaden vil vere 0,4 grader dersom all is smeltar.
- Les også intervjuet med Line Ylvisåker som leita etter svar etter dødsskredet: – Er det rare vêret klimaendringane?
Isfritt polhav
Det skal mykje til for at all is forsvinn frå Antarktis og Grønland. Antakeleg vil det ta fleire hundre år.
Meir akutt er det som skjer med havisen i Polhavet. Her er vi antakeleg berre nokre få tiår unna før Polhavet ikkje lenger vil vere islagt om sommaren. Forskarane anslår at smeltande havis kan bidra til 0,2 graders oppvarming.
Det høyrest kanskje ikkje så mykje ut, men forskarane er samde om at oppvarminga frå den industrielle revolusjonen og fram til i dag ligg på 1,0 grad. Effekten av smeltande is kjem på toppen av dette. Det kjem òg i tillegg til 1,5-gradersmålet som er knesett i Parisavtalen.
- Les også intervjua med dei unge klimaaktivistane verda rundt: – Akkurat no ventar vi på den øydeleggande katastrofen utanfor kysten av Jemen, der Safer-oljetankaren trugar Raudehavet og nabolanda, fortel Samia (18) frå Saudi-Arabia
Bakgrunnsfoto: Unsplash. Bilete av Mitzi Tan: AC Dimatatac, Øvrige bilete: Privat. Kollasj: Framtida.no
