Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.
I september i år, følgde den amerikanske ordboka Merriam-Webster i Oxford English Dictionary og Dictionary.com sine fotspor, ved å legge til «they» som eit personleg pronomen, eintal, slik det blir brukt av ikkje-binære personar.
No har Merriam-Webster annonsert at «they» er årets ord.
313 % meir søkt på samanlikna med 2018
Ordet «they» er det ordet som har vorte mest søkt på i Merriam-Webster si ordbok på nett. Det har vorte søkt opp heile 313 prosent meir i år enn i fjor.
Ordboka skriv mellom anna:
– Sjølv om ord som vert søkt opp hos oss ofte kjem frå ting som skjer i nyhenda, er ordboka også ei førstehandskjelde for informasjon om språket i seg sjølv. Den nye bruken av «they» som personleg pronomen i eintal, har vore emne for mykje diskusjon dei siste åra.
På ti på topp-lista elles finn me: Quid pro quo, Impeach, Crawdad, Egregious, Clemency, The, Snitty, Tergiversation, Camp og Exculpate. Dei tre siste åra er det Justice, Feminism og Surreal som har vorte årets ord.
- Les også: Kristin Fridtun: «Er eg eit kjønn?»
Mykje diskusjon rundt eintals-«they»
I september annonserte Sam Smith at deira pronomen er dei, noko som skapte mykje furore.
Mange meiner det er vanskeleg og irriterande å bruke pronomenet slik, fordi det kan blandast med fleirtals-dei. På andre sida er motargumentet at ein på engelsk har både eintal og fleirtal av «you», og at dette vil vera det same.
Men bruken av ordet «they» i eintal er ikkje så nytt som ein kanskje skulle tru – ordet har vorte nytta i ovver 600 år allereie.
Oxford English Dictionary reknar at den første bruken av «they» i eintal kjem frå eit mellomalderdikt frå 1375, og ein trur det vart brukt munnleg også før det.
Ikkje-binær kjønnsidentitet
– I nyare tid har det også blitt brukt til å referere til ein person med kjønnsidentitet som ikkje er binær. Det er ingen tvil om at bruken er etablert i det engelske språket, og det er grunnen til at det vart lagt til i Merriam-Webster.com-ordboka i september, skriv ordboka vidare.
I tillegg har det blitt meir normalisert å anarkjenna at dei to kjønna mann og kvinne, ikkje funkar for alle. I USA er det innført eit tredje kjønn på førarkortet i 14 statar, og det vert stadig diskutert å opna for eit juridisk tredje kjønn også i Noreg.
På norsk har me vedkomande, men dei siste åra har mange også teke i bruk hen frå Sverige, som fungerer som kjønnsnøytralt eintalspronomen. I tillegg er det fleire som brukar dei, som eintalspronomen.
- Les også intervjuet: – Tidlegare visste eg ikkje om ikkje-binære. Eg tenkte «eg har jo ein kvinnekropp, så då er det sikkert det eg er».
– Tidlegare visste eg ikkje om ikkje-binære. Eg tenkte «eg har jo ein kvinnekropp, så då er det sikkert det eg er», forklarer Ingrid Bjørshol. Foto: Vetle Mikkelsen
