Trur at nær 500 millionar dyr er daude etter brannane i Australia

Ekspertar fryktar at heile artar er gått tapt.

Ingvild Eide Leirfall
Publisert

info

Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.

Sidan september har det vore rekordmange ekstreme skogbrannar i Australia. Brannane har øydelagt fleire tusenvis heimar og teke 18 menneskeliv, ifølgje BBC.

I tillegg går brannane hardt ut over natur og dyreliv.

480 millionar dyr råka av brannane

Økologar ved University of Sydney anslår at 480 millionar pattedyr, fuglar og krypdyr har døydd i eller blitt hardt råka av brannane.

Truleg er også åtte tusen koalaar, ein tredjedel av koala-stamma, omkomne etter at 30 prosent av det viktigaste habitatet deira i New South Wales har brunne.

Også fuglar og andre dyr har døydd av heteslag og mat- og vassmangel. 

Forskar Chris Dickman fortel 7NEWS.com.au at desse er hardt råka, sjølv om kanskje ikkje alle er daude.

– Fuglar kan fly vekk og koma tilbake, nokre reptilar kan ha gått under bakken, men sjølv om nokre dyr kan ha klart å koma seg vekk, risikerer dei også å bli etne.

Han fortel at det vil bli eit langvarig problem å få bygd opp australske dyrelivsbestandar igjen.

– Mykje vil utan tvil vera svært negativt påverka av desse brannane.

Mark Graham, økolog i Naturvernrådet, fortalde i ei utgreiing at koalaane ikkje har kapasitet til å rømma frå brannane.

– Me har mista ein enorm del av kjent koala-habitat, og kan seie utan tvil at det vil vera kontinuerleg nedgang i talet på koalaar frå no av.

I utrekninga som kom fram til 480 millionar råka dyr, er det gjort konservative anslag og i pressemeldinga kjem det fram at dei trur det reelle dødstalet er endå høgare.

18 personar har omkome

Knallraude, røyklagde bilete frå flammehavet i Australia har prega nyhenda dei siste vekene. Omlag 100 brannar brenn framleis i delstatane New South Wales og Victoria.

Folk er utan straum, nokon også utan drikkevatn. Torsdag var det masseevakuering av fleire titalls tusen menneske og i fleire dagar har folk evakuert til strendene.

Over 40.000 kvadratmeter

Det er rapportert flammar så høge som 70 meter. Skogbrannane har øydelagt fleire enn 1000 heimar, og ein reknar at meir enn 40 000 kvadratmeter med skog og naturområder er brunne.

Det er eit område på storleik med Danmark.

I denne framstillinga er det teke utgongspunkt i at brannane dekker omlag 36 000 kvadratmeter. Slik ville det sett ut om det dekte eit området i og rundt Oslo. Kjelde: The Guardian

90 prosent frivillige

Omlag 90 prosent av dei som jobbar med å sløkja brannane, er frivillige som gjer jobben utan betaling, ifølgje NSW RFS, som leier arbeidet mot brannane.

Statsministeren vil ikkje fasa ut kolindustrien

Statsminister i Australia, Scott Morrison. Foto: Kristy Robinson / Commonwealth of Australia

Statsminister Scott Morrison har vore utsett for hard kritikk sidan brannane starta. Fleire meiner han må ta ansvar for at Australia gjer for lite i møte med klimakrisa.

Landet er til dømes i gong med utviding av kolindustrien. I tillegg er dei, som Noreg, avhengige av kjøp av klimakvoter for å nå sine klimamål og forpliktingar i Parisavtalen.

23. desember gjorde Morrison det likevel tydeleg at brannane ikkje vil føra til utfasing eller kutt i kolindustrien.

– Australia handlar i møte med klimaendringane. Det me ikkje vil gjera er å bli med på uvøren øydelegging av jobbar og økonomi.

Han meiner kritikarar av regjeringa sin klimapolitikk, utnyttar nasjonale katastrofar.

Brannane gjer det også vanskelegare for landet å nå sine klimamål. På grunn av brannane har dei sidan august aukt klimagassutsleppa sine med 250 millionar tonn. Halvparten av Australia sitt totale utslepp i 2018.

Luftkvaliteten i Canberra, hovudstaden, er no den verste blant alle verdas store byar.

Amazonasskogen brenn og #prayforamazonia har tusenvis av tweets på Twitter. Illustrasjonsfoto: Matt Howard/Unsplash.com