Ny undersøking: Store forskjellar i klimamåla til kommunane

Halvparten av kommunane som har svart i undersøkinga seier dei vil bli lågutsleppskommunar innan 2050 eller seinare. Alle dei fire største byane trur dei vil klara det innan ti år.

Svein Olav B. Langåker
Publisert
Oppdatert 13.03.2019 12:03

info

Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.

Alle kommunar har fått tilsendt undersøkinga, men ikkje alle har svara enno. Ta gjerne kontakt på svein @ framtida.no viss kommunen din vil svara!

– Det er sunt med god konkurranse mellom storbyane. Bergen har ambisjon om å bli Noregs grønaste storby, seier klimabyråd i Bergen, Julie Andersland (V).

Oslo, Bergen, Trondheim og Stavanger har alle tru på at dei kan klara å kutta minst 80 prosent av utsleppa sine seinast innan 2030.

Bergen har som mål å kutta klimautsleppa med 100 prosent innan 2030. I Oslo er målet 95 prosent innan 2030.

Framtida.no har spurt kommunane om ei rad klimatiltak. 200 kommunar har svara på undersøkinga.

Rett under halvparten av dei som svara, reknar med dei vil bli lågutsleppskommunar med 80 prosent reduksjon av utsleppa innan 2040. Resten trur dei vil klara det seinare – eller aldri.

Les også: Auka kunnskap om kommunale klimautfordringar

Meir ansvarlege lokalpolitikarar?

Gjennom god arealplanlegging kan både storbyar og mindre stader redusera transportbehovet. Storbyane har nok folk til å ha gode kollektivløysingar. Storbyane har òg samla mykje kompetanse. Både Bergen og Oslo har eigne kommunale klimaavdelingar.

– Storbyane har gode føresetnader for å kunna løysa klimafloka, seier Are Børjesson, rådgjevar i klimaseksjonen i Bergen kommune, og legg til:

– Så kunne sjølvsagt staten leia an, men kanskje er me velsigna med meir ansvarlege politikarar i byane enn på Stortinget.

Julie Andersland er byråd for klima, kultur og næring i Bergen. Foto: Venstre

Julie Andersland møtte i helga klimaminister og partikollega Ola Elvestuen. Ho trur staten kan læra av dei store byane.

– Eg trur alle kan bli flinkare til å kutta i utsleppa sine.

Sist veke kom reisevaneundersøkinga i Bergen, som viser at folk reiser meir kollektivt, går og syklar meir og bruker mindre bil.

– 20 prosent av bilane i Bergen er no elbilar, og talet er aukande. Bylufta er blitt betre, og alt tyder på at tiltaka våre verkar, påpeikar byråd Julie Andersland.

Les også: I Sauda kan du bestilla bussen rett på døra – tiltaket får merksemd verda rundt

Forskar: – Me må snakka om dei store kutta

Det er forskjell på klimakutt. Ein ting er direkte utslepp frå kommunane. Det er noko av det lettaste å gjera noko med.

Neste nivå er å påverka aktørar lokalt til å kutta alle typar utslepp som skjer lokalt.

Eit tredje steg er å påverka deg og meg til å endra det private forbruket vårt. Det vil i neste omgang føra til mindre utslepp.

Kor mykje me reiser lokalt, korleis me bur, kva me et og kor mykje me flyr har mest å seia for klimaavtrykket vårt.

Ei utgreiing for Miljødirektoratet i 2018 viser at lokale tiltak for å endra det private forbruket kan ha potensiale for utsleppsreduksjon som er sju til ti gonger større enn innanfor tradisjonell lokal klimapolitikk, der ein utelukkande ser på tiltak som reduserer dei direkte utsleppa som skjer innanfor kommunegrensene.

Carlo Aall

Carlo Aall er forskar ved Vestlandsforsking, og meiner kvar enkelt må ta ansvar for sine utslepp om me skal unngå klimakrise. Foto: Vestlandsforsking

– Det er innanfor den forbruksretta delen av klimapolitikken det bør koma tiltak; det er her det monnar. Heldigvis ser ein at det er bevegelse i debatten, seier Carlo Aall, professor og forskar ved Vestlandsforsking.

Han legg til at Bergen vil få problem med på kutta dei store utsleppa frå Flesland lufthamn. Der har Oslo det lettare som ikkje har noko lufthamn innan kommunegrensene, påpeikar Aal syrleg.

Les forskaren sine beste tips til å leva meir miljøvenleg i 2019!

– Liten realitetsorientering

Under ein tredjedel av kommunane svarar at dei har spurt innbyggjarane sine om forslag til klimatiltak.

Viss kommunane for alvor skal bidra til å kutta i dei store utsleppa frå forbruket vårt, så er det viktig å ha med innbyggjarane.

Samstundes som halvparten av kommunane seier at dei kan kutta utsleppa med minst 80 prosent innan 2040, er det berre knapt éin av tre kommunar som svarar at dei har spurt innbyggjarane om klimatiltak.

– Dette viser at mange kommunar har svært liten realitetsorientering når det gjeld utsleppsdelen av klimaarbeidet, seier Carlo Aall til Framtida.no.

Denne artikkelen er den første om klimaundersøkinga til Framtida.no blant norske kommunar. I dei neste dagane kan du lesa fleire artiklar om dei 28 klimaspørsmåla me har stilt kommunane i Noreg.

Kommune Spurt om klima-innspel? Kva tid vil kommunen kutta minst 80 % CO2?
Agdenes Nei ca. 2050
Arendal Ja ca. 2040
Askim Ja
Askøy Ja ca. 2040
Austrheim Nei ca. 2040
Bamble Nei ca. 2050
Bardu Veit ikkje ca. 2050
Beiarn Ja Seinare eller aldri
Bergen Ja ca. 2030
Bindal Nei ca. 2040
Birkenes Nei ca. 2040
bjerkreim Nei ca. 2070
Bodø Ja Seinare eller aldri
Bremanger Nei ca. 2040
Bygland Nei ca. 2050
Bømlo Nei ca. 2030
Dovre Nei ca. 2040
Dønna Nei ca. 2040
Eid Ja ca. 2040
Eide Ja ca. 2040
Eidfjord Nei ca. 2050
Eidsvoll Nei ca. 2050
Elverum Nei ca. 2050
Enebakk Nei ca. 2050
Evenes Ja
Farsund Nei ca. 2060
Fitjar Nei ca. 2050
Fjell Ja ca. 2050
Fredrikstad Ja ca. 2050
Froland Ja ca. 2030
Frøya Ja
Fyresdal Ja ca. 2030
Gausdal Nei ca. 2050
Gildeskål Nei
Gjemnes Veit ikkje ca. 2050
Gjerdrum Veit ikkje ca. 2040
Gjesdal Nei
Gloppen Nei ca. 2030
Gol Ja ca. 2050
Grimstad Ja ca. 2030
Grong Nei ca. 2070
Halden Ja ca. 2050
Hamarøy Ja ca. 2050
Hamarøy Nei ca. 2030
Hammerfest Ja ca. 2030
Harstad Ja ca. 2050
Hemsedal Ja ca. 2050
Hjartdal Ja ca. 2040
Hornindal Ja
Høyanger Nei ca. 2050
Høylandet Veit ikkje ca. 2050
Inderøy Nei ca. 2030
Indre Fosen Nei ca. 2060
Jølster Ja ca. 2040
Karasjok Nei ca. 2040
Karmøy Veit ikkje Seinare eller aldri
Kongsvinger Nei ca. 2050
Kragerø Nei ca. 2060
Kristiansand Veit ikkje ca. 2050
Kristiansund Nei ca. 2050
Kvinnherad Veit ikkje ca. 2050
Kviteseid Nei ca. 2040
Kvæfjord Veit ikkje Seinare eller aldri
Lavangen Nei ca. 2030
Lebesby Nei ca. 2050
Lierne Nei
Lillehammer Ja Seinare eller aldri
Lillesand Veit ikkje Seinare eller aldri
Loppa Nei ca. 2040
Lyngen Nei ca. 2030
Marker Ja
Masfjorden Nei ca. 2040
Meråker Veit ikkje Seinare eller aldri
Moss Ja ca. 2050
Målselv Nei ca. 2050
Namdalseid Nei ca. 2050
Namsos Veit ikkje ca. 2040
Narvik Veit ikkje
Nes Nei ca. 2040
Nesna Nei ca. 2040
Nesset Nei ca. 2070
Nord-Aurdal Nei ca. 2050
Norddal Nei ca. 2040
Nord-Odal Ja
Nore og Uvdal Veit ikkje ca. 2040
Nærøy Nei ca. 2040
Oppdal Nei ca. 2050
Os i Østerdalen Veit ikkje ca. 2040
Osen Nei ca. 2040
Oslo Ja ca. 2030
Overhalla Ja ca. 2040
Porsgrunn Ja ca. 2040
Rendalen Ja
Rennebu Nei ca. 2040
Ringebu Nei ca. 2040
Ringerike Veit ikkje ca. 2040
Risør Nei ca. 2040
Roan Nei ca. 2040
Røros Ja ca. 2040
Salangen Nei
Sandefjord Ja ca. 2050
Sandnes Nei ca. 2050
Sauda Veit ikkje
Sel Nei ca. 2040
Selbu Veit ikkje
Selje Nei ca. 2040
Seljord Nei ca. 2040
Sirdal Veit ikkje ca. 2030
Skaun Nei ca. 2050
Skedsmo Ja ca. 2030
Ski Ja ca. 2040
Skien Ja ca. 2050
Skiptvet Ja ca. 2030
Skjervøy Nei ca. 2070
Smøla Nei ca. 2050
Sogndal Nei
Solund Veit ikkje ca. 2050
Songdalen Nei ca. 2050
Stavanger Ja ca. 2030
Steinkjer Nei ca. 2030
Stjørdal Veit ikkje ca. 2050
Stord Ja ca. 2050
Stordal Nei ca. 2040
Stor-Elvdal Nei Seinare eller aldri
Strand Ja ca. 2050
Stranda Ja ca. 2040
Stryn Veit ikkje ca. 2060
Suldal Nei ca. 2030
Sunndal Nei Seinare eller aldri
Surnadal Nei ca. 2040
Sveio Veit ikkje ca. 2030
Søndre Land Ja Seinare eller aldri
Sørfold Veit ikkje ca. 2060
Sørum Ja ca. 2040
Sør-Varanger Nei ca. 2050
Tana Ja ca. 2050
Time Veit ikkje
Tingvoll Nei ca. 2040
Tokke Nei ca. 2040
Trondheim Ja ca. 2030
Tvedestrand Ja
Tysver Veit ikkje ca. 2060
Tønsberg Ja ca. 2040
Ullensvang Nei ca. 2070
Ulstein Veit ikkje ca. 2040
Utsira Ja ca. 2030
Vennesla Nei ca. 2050
Verran Nei ca. 2030
Vestre Slidre Nei ca. 2030
Vestre Toten Veit ikkje ca. 2060
Vestvågøy Nei Seinare eller aldri
Vevelstad Nei ca. 2050
Vik Nei ca. 2040
Vikna Nei ca. 2050
Vinje Nei ca. 2040
Volda Ja
voss Ja
Vågå Veit ikkje ca. 2060
Våler i Solør Ja ca. 2050
Våler i Ø Ja ca. 2050
Ørland Ja ca. 2050
Ørsta Ja ca. 2050
Øyer Veit ikkje Seinare eller aldri
Åfjord Nei ca. 2030
Ål Nei ca. 2060
Åmli Veit ikkje
Åseral Nei ca. 2030

Av dei 200 kommunane som svara er det ikkje alle som svara på alle spørsmåla våre.