Eit kvarter med klokker og kameratskap

Kva er eit akademisk kvarter?

Saka var først publisert i Studvest.

Forelesinga nærmar seg. Vi er midt i det akademiske kvarter, tida då ein i gamle dagar kanskje hadde vandra mot forelesing etter å ha blitt minna på om noverande tidspunkt av næraste kyrkje. I dag har studentane eigne klokker, men dei femten frie minutta består stadig. Kva er greia, eigentleg?

LES OGSÅ: Kvar fjerde student er einsam

Klokkeklang, kakkelomn og kunnskap
– I Sverige er teorien at det akademiske kvarter blei innført fordi studentane verken hadde klokker eller armbandsur. Dei høyrde kyrkjeklokkene og visste det var på tide å gå til forelesing, opplyser Gunnstein Akselberg.

Akselberg er professor ved Institutt for lingvistiske, litterære og estetiske studie ved Universitetet i Bergen (UiB), og forklarer bakgrunnen for det akademiske kvarter. Han fortel at denne tradisjonen går ein del hundreår tilbake i tid, og at det finst fleire teoriar på kvifor det akademiske kvarter blei innført. I Danmark blei kvarteret mellom anna brukt til å lufte ut av lokalet då det var varmt, og til å fyre opp kakkelomnen om vinteren. Desse årsakane var altså reint praktiske. I Tyskland blei dette kvarteret brukt til å repetere det forelesaren gjekk gjennom førre forelesing.

– Det er mest sannsynleg at det akademiske kvarter stammar frå Tyskland, seier Akselberg.

Akselberg nemner også ein nyare teori, som har grunnlag i dagens ofte store campusområde, og at det tar tid å flytte seg frå ein bygning til den neste. UiB-professoren Frank Aarebrot har same teori, og seier at studentane treng tid på å gå frå eit auditorium til det neste. Han trur det ville blitt veldig mange forstyrringar i undervisinga dersom dette kvarteret ikkje hadde eksistert.

– Det er jo forbanna praktisk, seier Aarebrot i kjent stil.

LES OGSÅ: – Bruker lite tid på rettskriving

– Berre fashionably late
Då Gunnstein Akselberg sjølv var student, brukte han tida før forelesing både til å finne og sikre sin faste plass i auditoriet og til å finne fram bøkene. Han brukte også tida på faglege ting, som å sjå gjennom notata sine. Professoren meiner det akademiske kvarter også hadde ein sosial funksjon då han var student.

– Nokon liker å gå tidleg for å få ein god plass, bekreftar noverande student Sunniva Ingholm, som sit på Studentsenteret ein tysdag morgon, midt i det akademiske kvarter.

Saman med ho er Andrea Sundbø og Øystein Sandve. Dei opplyser at dei pleier å forte seg til forelesing i minuttane før den startar. Øystein Sandve bruker å peise på sykkelen for å komme seg dit i tide. Dei to andre anklagar han spøkefullt for å ofte vere fem minutt for sein.

– Eg er berre fashionably late, svarar Sandve, i eit forsøk på å forsvare seg.

Desse studentane bekreftar Akselberg og Aarebrot sin nye teori om at transport er ein viktig del av det akademiske kvarter, også i dag. Likevel, sidan desse studentane har samla seg rundt kantinebordet denne morgonen, ser det ut til at også den sosiale funksjonen heller ikkje har utspelt si rolle, sjølv i ei verd der digitale klokker finst over alt.

LES OGSÅ: Jenter bruker meir tid på utsjånaden enn på lesing og lekser

Inga endring
Sjølv om studentar i dag har eigne klokker til disposisjon, og derfor også kan komme seg forelesing uavhengig av kyrkjeklokkene, meiner ikkje rektor på UiB, Dag Rune Olsen, at det er nødvendig å ta bort det akademiske kvarter.

– Vi har ingen umiddelbare planar om å endre starttidspunktet for forelesingane våre, seier Olsen.