Tilsetjingsstoff som er forbode i hundemat i godteri
Nordmenn dreg over grensa til Sverige for å kjøpe billig smågodt, men med på kjøpet får dei tilsetningsstoff som er forbode i hundemat.
Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.
Farleg stoff i svensk godteri
EUs mattilsyn EFSA forbyr det syntetiske fargestoffet alluraraud i hundemat og anna dyrefôr, fordi ein ikkje kan sjå bort frå at det påverkar arvestoffa.
Same tilsyn tillèt likevel E129 i matvarer, og det er svært utbredt i svensk smågodt.
Den svenske EU-parlamentarikaren Åsa Westlund er uroa og har no bede EU-kommisjonen vurdere eit totalforbod av fargestoffet.
– Sjølvsagt skal ikkje menneske ha dårlegare vern enn dyr, meiner ho.
Urolege barn
Også i Noreg er E129 lovleg, men berre i brennevin, vin, barmiksar og stempelmerking av kjøtt.
I EU har det lenge vore ein debatt om bruken av E129 og fem andre syntetisk framstilte fargestoff, og EU-parlamentet har gått inn for totalforbod.
Fleire EU-land sette seg likevel imot forbodet, og som eit kompromiss blei det vedtatt å påleggje særleg merking av produkt som inneheldt slike tilsetningar.
«Kan ha negativ innverknad på oppførselen og konsentrasjonsevna til barn», seier frårådinga, som no er å lese med lita skrift på innpakningane.
Dette er ei åtvaring norske barn og foreldra deira på svenskehandel neppe får med seg, ettersom mesteparten av snopet blir kjøpt i lausvekt.
ADHD
Også i Noreg har det vore debatt om E129 og tilsvarande fargestoff, blant anna på bakgrunn av ein britisk studie frå 2007.
Den såkalla Southampton-studien konstaterte ein mogleg samanheng mellom syntetiske fargestoff og ADHD hos barn.
Vitskapskomiteen for mattryggleik vurderte saka på oppdrag frå Mattilsynet, men fann ut at bruken av E129 var avgrensa i Noreg.
Fargestoffa var her i landet forbodne fram til 2001 her i landet, då EØS-avtalen opna for bruk. Norsk næringsmiddelindustri forsikra den gongen at dei ville vidareføre praksisen frå tidlegare.
Vitskapskomiteen konkluderte derfor i 2008 med at bruken var «svært liten», men tilrådde likevel at «bruken av desse syntetiske fargestoffa i matvarer på den norske marknaden blir overvaka i framtida». (©NPK)