Uganda endrar straffelova knytt til homofili – FN fryktar auka stigma og HIV-smitte

Homoseksuelle forhold mellom menn har vore forbodne i Uganda sidan kolonitida.

No vil eit nytt lovforslag kategorisere alle seksuelle handlingar mellom same kjønn som  “unaturlige lovbrot” som blir sidestilt med sodomi, melder Pink News som først omtalte saka.

Ein talsmann for FNs høgkommisjonær, Rupert Colville, seier at det nye lovforslaget er djupt urovekkande.

– Slike avgjerder bryt ikkje berre Uganda sine menneskerettsforpliktingar og risikerer å undergrave folkehelsa. Det kan også gjere folk redde for å HIV-teste seg og oppsøkje medisinsk behandling, seier han ifølgje Pink News. 

• Vil du lese meir om korleis ugandarane kjempar mot HIV? Livreddane dronar skal levere hiv-medisinar til avsidesliggande øyar i Uganda

Tusenvis av barn demonstrerte mot homoseksualitet i hovudstaden til Uganda, Kampala, Januar, 2010. (AP Photo / Stephen Wandera)

I Uganda er straffelova for forhold mellom same kjønn endra frå livsvarig fengsel til ti år, likevel representerer det eit alvorleg brot på menneskerettane, seier Rupert Colville.

Han fortel at stigma, diskriminering og vald mot menneske grunna seksuell legning og kjønnsidentitetet allereie er utbreidd i Uganda.

Forbod mot sexarbeid, oral- og analsex

Andre deler av lovforslaget som skaper reaksjonar i FN, er forbodet mot sexarbeid, oral- og analsex for alle par, og obligatorisk og tvungen HIV-testing av tiltalte.

Viss dette blir lov kan det drive sexarbeidarar under jorda og auke risikoen for spreiing av HIV betydeleg, seier Colville.

Også talspersonar frå Uganda reagerer på lovforslaget:

– Eg er djupt skaka over delar av dette lovforslaget som ytterlegare kriminaliserer og  marginaliserer sårbare grupper av medborgarar og nektar dei menneskerettane sine, inkludert retten til helse, seier Winnie Byanyima, administrerande direktør i UNAIDS – Joint United Nations Programme on HIV and AIDS, ifølgje Pink News.

Politiker og diplomat, Winnie Byanyima seier det nye lovforslaget er urovekkande, Her frå  World Economic Forum, WEF, i Davos, Sveits, januar 2017. (Gian Ehrenzeller/Keystone via AP)

Ho oppfordrar lovgivarane til å revurdere lovforslaget. På lik linje med Colville meiner ho at dette kan forverre HIV-situasjonen i landet.

FN støtter ein del av den nye lovgivinga

FN ønsker nokre delar av den omfattande lovgivninga velkommen. Dette inkluderer innføring av eit register over seksualforbrytarar og forbodet mot å bruke valdtektsdop eller dele filmopptak av sex utan samtykke frå personen som medverkar på opptaket.

Likevel insisterer Colville på at lovforslaget som heilskap ikkje er i samsvar med internasjonal lovgivning og standardar og må bli endra umiddelbart.

Lovforslaget gjekk gjennom den tredje behandlinga si gjennom det ugandiske parlamentet 3. mai. Det er venta at det skal bli signert av president Yoweri Museveni, og etter det vil det bli lov.

Uganda sin president Yoweri Museveni talar under London-toppmøtet om familieplanlegging i sentrum av London. 15. februar 2014 seier President Barack Obama at Uganda sin kriminalisering av homofile vil komplisere forholdet USA har til den austafrikanske nasjonen.  (AP Photo / Carl Court, Pool, File)

Interessert i å lære meir om kva som har skjedd i Uganda det siste året?

• I fjor tok Uganda imot 133.366 nye flyktningar, fleire enn noko anna land i verda. I 2020 støtta operasjon Dagsverk traumebehandling, dialogarbeid og utdanning for ungdom på flukt frå Sør-Sudan, innlegg av Sunniva Roligheten, leiar i Operasjon dagsverk. 

• Menskoppar skal sikre jenter i Uganda utdanning. Kvar einaste månad mister nesten halvparten av jentene fleire skuledagar på grunn av menstruasjon.

Foto: WoMena UG