Mållaget hevar glaset for Vinmonopolet

Skålar for Vinmonopolet

I 2011 slo Kulturdepartementet fast at mållova òg gjeld Vinmonopolet, noko som betyr at i nynorskkommunar heiter det kvit- og raudvin. Ei ringerunde gjort av Mållaget syner at heile 48 av 49 no har gått over til å profilera seg på nynorsk.

– Det er ei glede å sjå at Vinmonopolet har retta seg etter pålegget frå Kulturdepartementet på eksemplarisk vis. Dei fortener ein skål, seier Marit Aakre Tennø, leiar i Noregs Mållag i pressemeldinga.

Mållaget sender difor ut eit takkebrev til alle dei nynorske vinmonopola, der det òg er lagt ved Nynorsk verksemd-klistremerke. Nynorsk verksemd er Mållaget sin kampanje for å heidra nynorsk i næringslivet.

Nye etikettar
På eit av dei største pola i nynorskland, Stord, har dei skilta med raud- og kvitvin og musserande i snart to år. Heilt nyleg la Vinmonopolet om etikettane sine, slik at du òg kan lesa om kvar enkelt vin på nynorsk.

– Eg synest det er veldig viktig for å fremja nynorsken. Når me har to skriftspråk i landet, så må me bruka dei, seier butikksjef på Stord, Kai Rune Olsen. Han er sjølv bokmålsbrukar frå Gjøvik, men støttar profileringa på nynorsk i nynorskkommunane.

– Folk som kjem utanfrå synest jo det er litt eksotisk når dei kjem innom her, legg han til.

LES OGSÅ: Reagerer på nynorsk vin

Nynorsk frå Voss
Det var tidlegare leiar i Voss Mållag, Arvid Langeland, som kjempa fram at Vinmonopolet skulle følgja mållova.

Etter å ha møtt velvilje frå det lokale polet, måtte saka inn til Vinmonopolet sentralt. Der stoppa saka opp og Langeland sendte difor brev til Kulturdepartementet, som slo fast at Vinmonopolet er underlagt mållova.

–  Me tenkjer at det viktigaste vilkåret for at nynorsk er reelt jamstilt er at ein ser at han er i bruk over alt. Det er gjennom bruk at eit språk får prestisje. Det er ein føresetnad for at målet skal eksistera i eit samfunn med to jamstilte språk, som til dels tevlar med kvarandre, forklarar Langeland, som gler seg over at kampen på Voss har gitt resultat landet over.

­­– Trur du at målfolket drikk meir, når Vinmonopolet nyttar nynorsk?

Langeland ler.

– Eg tvilar på det, men dei går gjerne inn i polet med større glede og rakare rygg.

LES OGSÅ: Folkefleirtal for faremerking av vin

Daglegvarebransjen kan lære
Mållaget meiner at private bør kome etter og utfordrar særleg daglegvarebransjen til å gjere som Vinmonopolet, nemleg å profilere seg på nynorsk i nynorskområde.

– Det syner at å leggje om språket i kjedeprofilering er fullt gjennomførbart. Her har andre, til dømes butikkjeder, noko å lære, seier Tennø.

Dei fleste av nynorskpola, 35 i alt, ligg i vestlandsfylka Møre og Romsdal, Sogn og Fjordane og Hordaland, dei resterande ligg i Buskerud, Oppland, Rogaland og Telemark.

I faktaboksen kan du sjå ei fullstendig liste over alle Vinmonopola som i dag skiltar på nynorsk.

LES OGSÅ: Punkterer myten om at vin er godt for helsa