Får sterk kritikk: Regjeringa føreslår å fjerna song frå norskfaget
Først fjerna regjeringa songen frå den overordna delen av læreplanane. No føreslår regjeringa å fjerna songen frå norskfaget også. – Det blir kaldt i skulen utan songen, seier musikkprofessor Jon-Roar Bjørkvold.
Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.
Regjeringa fjerna song frå den overordna delen av læreplanane hausten 2017. Dette trass i klare åtvaringar frå forskarar, Musikk i skolen, Norsk Musikkråd og opposisjonen.
I utkastet til nye læreplanar føreslår regjeringa å fjerna song også frå det nye norskfaget som skal gjelda frå hausten 2020. No kan det bli valfritt for norsklærarar i barneskulen om det skal syngast eller ikkje.
– Dette er vettlaust, og tar ikkje omsyn til korleis barn lærer. Barn lærer gjennom menneske, og gjennom song. Eg blir veldig lei meg når eg høyrer dette, seier pensjonert professor i musikkvitskap Jan-Roar Bjørkvold til Framtida.no.
Han fryktar ein kald skule utan song.
– Stikk i strid med tidlegare lovnader
Førsteamanuensis Kari Holdhus og kollegaene hennar ved Høgskulen på Vestlandet åtvara sterkt mot å fjerna song frå den overordna delen av læreplanen for to år sidan.
Forskarane meiner ei fjerning av songen vil vera til skade for barn og unge i skulen, og svekka samkjensle og fellesskap i Noreg.
– At dei no fjernar songen frå læreplanen i norsk, er stikk i strid med tidlegare lovnader om at det framleis skulle vera plass til songen i skulen. Det er også stikk i strid med tilrådingar frå OECD om å gi estetiske fag ein større plass i skulen. Det verkar som om regjeringa ikkje skjønar rekkevidda av å jobba med estetisk metode i skulen, seier Holdhus.
Ho saknar ein plan frå regjeringa om dei estetiske faga sin plass i skulen.
Les også: Lege: – Songen er like viktig for helsa som kosthald og trening
Fryktar songen vil forsvinna heilt
I ei undersøking som Framtida.no gjennomførte i 2017, kom det fram at berre halvparten av barneskuleelevane i Noreg syng kvar dag. I tillegg var det berre kring 60 prosent av elevane som kunne første verset av «Ja, vi elsker».
– Viss songen blir fjerna heilt frå læreplanen i norsk, så fryktar eg at han forsvinn heilt frå norsk skule, seier Marit Arnstad (Sp), som sit i Utdannings- og forskingskomiteen på Stortinget.
Ho fryktar det vil bli heilt tilfeldig om norske elevar vil få læra seg «Ja, vi elsker» og andre nasjonale fellessongar.
– Det er mykje samfunnsfellesskap i å synga saman, påpeikar ho.
Arnstad håpar Stortinget før eller seinare skal få høve til å uttala seg om læreplanane.
– Viss det er radikalt store endringar, må Stortinget få det opp til behandling.
– Er det å fjerna songen frå norskfaget radikalt?
– Ja, det er eit klart radikalt forslag. Det er for seint å reisa ei sak til Stortinget før sommaren, men til hausten er det mogleg å gjera dette til eit tema for Stortinget, seier ho.
Les også: Grått og trist utan song
– Song bør inn i flest mogleg læreplanar
Bjørgulv Borgundvaag er innstilt som ny styreleiar for Norsk Musikkråd, og er tidlegare statssekretær i Kulturdepartementet for Høgre. Han meiner læreplanene må gi godt rom for song.
– Eg meiner song bør inn i flest muleg læreplanar, skriv han i ein epost til Framtida.no.
– Lærarar bør få gode verktøy for å synga i alle fag. Den raskaste måten å få meir song i skulen på er å bruka lågterskeltilbodet frå Krafttak for sang for å få meir song i skulekvardagen.
Les også: Nesten ingen syng på vidaregåande og i ungdomsskulen
Vil la lærarane bestemma om det skal syngast
Statssekretær Julie Midtgarden Remen (H) svarar på vegne av kunnskaps- og integreringsminister Jan Tore Sanner (H):
– Kompetansemåla i alle fag skal vere tilstrekkeleg opne så dei tek vare på det lokale og pedagogiske handlingsrommet. Det er ikkje meininga at læreplanane skal vera pensumlister med detaljerte skildringar av innhaldet i undervisninga. Det er lærarane som har ansvaret for innhaldet og metodane dei bruker i undervisninga, og eg har tillit til at lærarane gjer dette ein god måte, skriv ho i ein epost til Framtida.no.
– Kva vil regjeringa gjera for å sikra at barn og unge får læra nasjonalsongar og andre songar som samlar oss som land?
– Det er naturleg at foreldre, barnehagen saman med skulen lærer barna nasjonalsongen, avsluttar Julie Midtgarden Remen.
No er forslaget til regjeringa ute til høyring. Fristen for å senda inn høyringssvar er 18. juni.
FAKTA: Song i læreplanen i norsk
- Dette seier dagens læreplan i norsk om song:
- 1.-2.trinn:
- uttrykkje eigne tekstopplevingar gjennom ord, teikning, song og andre estetiske uttrykk
- samtale om innhald og form i eldre og nyare songar, regler og dikt
- 3.-4.trinn:
- samtale om songar, regler, dikt, forteljingar og eventyr frå fortid og notid på nynorsk, bokmål og i omsetjing frå samisk og andre språk
- 5.-7.trinn:
- bruke song, musikk og bilete i framføringar og presentasjonar
- Sjå heile dagens læreplan her!
- I utkastet til ny læreplan i norsk er ikkje song nemnd med eitt ord.
- For 1.-2. trinn står det noko som kan minna om song: «leke med rim og rytme og lytte ut språklyder og stavelser i ord»
- Sjå utkastet til ny læreplan i norsk her!