Vekas viktigaste: EU-val, PST-aksjon og medaljedryss
Denne veka har det vore protestar i Argentina, resultata frå EU-valet er klare og Noreg har henta heim mange medaljar frå EM. | Foto: AP Photo/Gustavo Garello, AP Photo/Michel Euler, Heiko Junge / NTB
Les deg opp på sakene som har prega nyheitsbiletet den siste veka.
Størst konsekvensar har valresultatet fått i Frankrike, der president Emmanuel Macron har skrive ut nyval til nasjonalforsamlinga. Ytre høgre-partiet Rassemblement national (Nasjonal samling), leia av Marine Le Pen, vart nemleg dobbelt så stort som partiet hans. Franskmennene skal gå til valurnene allereie 30. juni.
Etter EU-resultatet talte Macron til folket og sa at han kan ikkje late som ingenting når veljarane har gitt ein så tydeleg beskjed. Han kallar framgangen til nasjonalistane ein trussel for både Frankrike og Europa. Om Nasjonal samling blir størst i nyvalet til parlamentet, vil truleg 28 år gamle Jordan Bardella bli statsminister.
I Tyskland ser vi òg at ytre høgre-partiet Alternativ für Deutschland gjer det mykje betre enn sosialdemokratane som styrer no. Også i Italia og Austerrike fekk ytre høgre-parti størst oppslutning.
Onsdag 12. juni talte den franske presidenten Emmanuel Macron til veljarane etter at partiet hans gjekk på eit stort tap i valet til Europaparlamentet. | Foto: AP Photo/Michel Euler
Eit militærfly med Malawis visepresident Saulos Klaus Chilima og åtte andre personar vart måndag meldt sakna. Dei var på veg til ei gravferd for ein tidlegare statsråd. Flyet skulle til byen Mzuzu, men måtte snu tilbake til hovudstaden Lilongwe på grunn av dårleg sikt då det skulle lande, og forsvann seinare frå radaren.
Ei sørgjande kvinne tenner lys for dei omkomne i flystyrten som tok livet at visepresident Saulos Chilima og andre passasjerar. | Foto: AP Photo/Thoko Chikondi
FN: Både Israel og palestinske grupper har gjort krigsbrotsverk
Granskingskommisjonen til FN konkluderer med at både Israel og væpna palestinske grupper har gjort seg skuldige i krigsbrotsverk på Gazastripa, skriv NRK.
– Det er avgjerande at alle som har gjort lovbrot, blir stilt til ansvar, sa Navi Pillay, leiar for kommisjonen, då rapportane vart lagt fram onsdag. Rapportane tar for seg hendingane på Gazastripa frå åtaket 7. oktober til utgangen av 2023.
Ifølgje granskingskommisjonen er Israel skuldige i krigsbrotsverk, lovbrot mot menneskeslekta og brot på internasjonal humanitær rett. Dei trekker fram utrydding, drap, kjønnsbasert forfølging, tvangsforflytting og «umenneskeleg tortur», ifølgje NRK. Etter FN-rapporten skuldar Israel kommisjonen for systematisk anti-israelsk diskriminering.
FN-kommisjonen konkluderer òg med at Hamas og andre palestinske væpna grupper og sivile har brote internasjonal humanitær rett og er skuldige i krigsbrotsverk og lovbrot mot menneskeslekta då dei gjekk til åtak på Israel 7. oktober. Granskarane til FN har ikkje kunna verifisere rapportar om valdtekt, men finn ei rekkje indikasjonar på at det vart brukt seksuell og kjønnsbasert vald. Dei meiner det er særleg grovt at barn blei tekne gissel, og peikar på at israelske barn blei tvinga til å sjå familiemedlemmar bli drepne.
Hamas har så langt ikkje kommentert rapporten, skriv NTB.
Palestinarar ser på resultatet av bombinga av flyktningleiren Nuseirat på Gazastripa den 8. juni 2024. FN-rapporten ser på brotsverka gjort frå åtaket på Israel 7. oktober og ut 2023. | Foto: AP Photo/Jehad Alshrafi, File
Opptøyar i Argentina
Onsdag kveld var det store opptøyar i Buenos Aires i samband med at ein ny reformpakke frå president Javier Milei vart stemt igjennom. Bilar stod i brann, demonstrantar kasta steinar og bensinbomber, og politiet svarte med tåregass og vasskanonar.
Argentina er råka av ei økonomisk krise, med ein inflasjon på nesten 300 prosent. Milei kom til makta i november i fjor, og har lova å få økonomien på rett spor att. Reformene som blei vedtekne denne veka inneber mellom anna privatisering av fleire statseigde selskap, ei utvatning av rettane til arbeidstakarar og kutt i pensjonar, skriv NTB.
Senatet var delt med 36 mot 36 stemmer, og det heile vart avgjort av visepresident Victoria Villarruel si stemme. Reforma blir send vidare til underhuset.
Protestantar i den argentinske hovudstaden Buenos Aires vart møtt av politi då dei protesterte mot dei omfattande reformene til president Javier Milei. | Foto: AP Photo/Gustavo Garello
PST-aksjon mot barn og unge i høgreekstreme nettforum
Torsdag aksjonerte Politiets tryggingsteneste (PST) mot eit nettverk med unge høgreekstreme over heile landet, skriv NRK. Ungdomane skal mellom anna ha delt grove valdsvideoar og bilete av våpen, og skal ha oppmoda til terror og drap på homofile.
Det er snakk om unge i alderen 12 til midten av 20-åra. Politiet aksjonerte mot 15-20 personar der dei fleste er mellom 12 og 17, opplyser NRK i saka.
– Dei deler også videoar av utført terror. Dei hyllar Anders Behring Breivik og Brenton Tarrant, som drap over 50 personar i ein moské i Christchurch. Det er tidvis ganske grovt, seier leiar for seksjon for kontraterror i PST Bjørn-Willy Wold.
Han forklarar at det ofte startar på opne plattformer, som TikTok, og at dei vidare blir dratt inn i lukka forum.
Aksjonen resulterer i frivillige, førebyggjande samtalar, men Wold er oppteken av at dei unge må forstå alvoret.
Politiets tryggingsteneste (PST) har hatt samtalar med unge frå 12-årsalderen og opp til midten av 20-åra, som har delt høgreekstremt innhald på nett. | Foto: Gorm Kallestad / NTB / NPK
Årets EM i friidrett har vore eit lyspunkt for nordmenn. Etter at Jakob Ingebrigtsen onsdag tok gull på 1500-meteren sikra han både ein personleg rekord og ein rekord for Noreg. Han har no seks-EM-titlar, noko ingen annan mannleg utøvar har greidd. 23-åringen har tatt gull i alle EM-løp han har stilt opp i gjennom karrieren. Han sette òg ny meisterskapsrekord med tida 3.31,95.
Men det er ikkje berre Jakob Ingebrigtsen som kan juble. Etter gullet hans onsdag, har Noreg fått ny medaljerekord i eit EM, med fire gull, to sølv og ein bronse.
Gullvinnarar:
Jakob Asserson Ingebrigtsen, 5000 meter og 1500 meter
Me bruker cookies og andre tekniske løysingar for å forbetra opplevinga di av nettstaden vår, analysera bruksmønster og levera relevante annonser. I den oppdaterte personvernerklæringa vår kan du lesa meir om kva for informasjon me samlar inn og korleis denne blir brukt. Les meir!Ok, eg forstår
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.