Vekas viktigaste: Arrestordre, klimaforhandlingar og banankunst
Kollasj av Framtida.no. | Foto: AP Photo/Kin Cheung, Abir Sultan/Pool Photo via AP, UN Climate Change - Habib Samadov
Har du fått med deg nokre av dei største nyheitene den siste veka? Bli oppdatert her!
Birgitte Vågnes Bakken
Publisert
ICC med arrestordre på Netanyahu
Torsdag kom nyheita om at Den internasjonale straffedomstolen (ICC) har sendt ut arrestordrar på Israels statsminister Benjamin Netanyahu, tidlegare forsvarsminister for Israel Yoav Gallant og ein Hamas-leiar. Arrestordrane gjeld brotsverk mot menneskeslekta og krigsbrotsverk.
Ifølgje domstolen skal Netanyahu og Gallant ha brukt svolt som våpen mot palestinarar. Dei trekker òg fram drap, forfølging og andre «umenneskelege handlingar», skriv VG.
Hamas-leiar Mohammed Diab Ibrahim Al-Masr, kjent som Mohammed Deif, er sjef for Hamas si militære fløy. ICC trekker mellom anna fram at gissel som vart haldne fanga i Gaza vart utsette for seksuell og kjønnsbasert vald. Israel hevdar å ha drepe Hamas-leiaren, så det er usikkert om han er i live.
Dei tre risikerer å bli arresterte dersom dei kjem til eit av ICC sine 124 medlemsland. Noreg er medlem, men det er ikkje Israel og USA.
– Israel avviser kategorisk dei absurde og falske løgnene som er retta mot landet frå Straffedomstolen, uttalar Netanyahus kontor, ifølgje NRK. Også USA avviser arrestordren, skriv dei.
Israels statsminister Benjamin Netanyahu (til venstre) og Yoav Gallant på ein pressekonferanse i oktober 2023. | Foto: Abir Sultan/Pool Photo via AP, File
Marius Borg Høiby varetektsfengsla
Marius Borg Høiby er varetektsfengsla i inntil ei veke med brev- og besøksforbod. Det skjer etter at Høiby, som er kronprinsesse Mette-Marits son, måndag vart pågripen av politiet.
Politiet har denne veka sikta han for to valdtekter, noko han nektar straffskuld for.
Ifølgje politiet gjeld begge sakene seksuell omgang utan samleie med ei kvinne som var ute av stand til å motsette seg handlinga. Politiadvokat Andreas Kruszewski seier dei har kome over valdtektene i etterforskingsmaterialet. NRK erfarer at politiet har videoar som dei meiner viser valdtekt.
Frå før er Høiby sikta for kroppskrenkingar, skadeverk, trugslar, omsynslaus åtferd og brot på besøksforbod, skriv NRK.
Det var møtt opp mykje presse utanfor Oslo tinghus der Marius Borg Høiby blei framstilt for varetektsfengsling onsdag. | Foto: Ørn E. Borgen / NTB
Demokratiaktivistar i retten i Hongkong
To dagar denne veka møtte demokratiforkjemparar i retten i Hongkong. Det skriv NRK.
Rettssaka mot 47 prodemokratiske aktivistar er den største sidan det i 2020 vart innført ei streng sikkerheitslov i Hongkong. Lova kom i kjølvatnet av store demokratidemonstrasjonar i 2019.
45 av aktivistane vart dømde til fengsel i mellom fire og ti år. NRK skriv at dei allereie hadde erklært seg eller blitt funne skuldige. To av dei vart frikjende.
Dagen etter den store rettssaka, møtte Jimmy Lai i retten. Han er ein av dei mest profilerte i den hongkongske demokratirørsla. Lai er ein avismogul, og han har allereie vore gjennom fem rettssaker og sete i fengsel i fire år. 76-åringen risikerer fengsel på livstid. I retten denne veka sa Lai at han støtta ytringsfridom, men nekta for å ha støtta eit Hongkong som er uavhengig frå Kina.
Noregs utanriksminister Espen Barth Eide (Ap) uttalar til NRK at straffene til dei 45 aktivistane er djupt urovekkjande og at han er uroa for den rettslege utviklinga i Hongkong.
Ein støttespelar held ein plakat med bilete av nokre av dei 47 demokratiforkjemparane som var stilte for retten. Biletet er frå juli 2021. | Foto: AP Photo/Kin Cheung, File
Fråværsgrense på 10 prosent består
Torsdag vart det klart at regjeringa ikkje fjernar fråværsgrensa på 10 prosent i skulen. Elevar har til no risikert å ikkje få karakter i eit fag ved meir enn 10 prosent udokumentert fråvær.
– Vi skal ha ei tydeleg forventning om at elevane møter opp. Derfor fører vi vidare fråværsgrensa på 10 prosent, men vi gjer endringar som minner meir om dei reglane vi har i arbeidslivet, seier kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) til Aftenposten.
Elevane vil frå neste skuleår sleppe å få legeattest ved sjukdom, og skal heller levere eigenmelding.
Først når ein elev har 10 prosent fråvær i eit fag, må sjukefråvær dokumenterast med attest frå helsepersonell, opplyser statsråden.
Elevorganisasjonen er skuffa, og meiner regjeringa burde ha fjerna at ein kan stryke i eit fag ved for mykje fråvær.
– Min draumefråværsregel er at ein ikkje har ein sanksjon som stryk elevar, men at ein har eit godt register som registrerer alt fråvær slik at ein kan følge opp elevane som er vekke, seier leiar Madelen Kloster til NRK.
Fredag skal FNs klimatoppmøte i utgangspunktet vere ferdig i Aserbajdsjan, men det kan sjå ut som om møtet vil gå på overtid. Fredag morgon hadde partane framleis ikkje kome med ei slutterklæring, men presidentskapet tek sikte på å leggje fram eit nytt forslag til lunsjtider, og ein endeleg tekst i løpet av kvelden.
Ifølgje NRK møtte det første utkastet sterk kritikk. Det globale målet for klimafinansiering er det store temaet på årets klimatoppmøte, men i teksta var de ikkje talfesta kor mykje dei rike landa bør stille opp med.
Utviklingslanda har bede om at den tidlegare summen på 100 milliardar dollar i året, blir auka til 1000 milliardar. Torsdag la ei gruppe utviklingsland, G77 pluss Kina, fram eit nytt krav om 500 milliardar i året.
Eit anna spørsmål er om land som har hatt stor økonomisk utvikling dei siste åra, som Kina og India, skal reknast som utviklingsland i denne samanhengen, eller om dei skal bidra i klimafinansieringsmålet.
Klimatoppmøtet er i Baku i Aserbajdsjan. | Foto: UN Climate Change - Habib Samadov
Vekas snakkis: Banankunst seld for 6,2 millionar dollar
Kunstverket «Komikar» er seld for 6,2 millionar dollar på ein kunstauksjon i New York. Det svarar til i underkant av 70 millionar norske kroner. Kunstverket er ein fersk banan som er teipa på ein vegg med sølvfarga teip.
Det var italienske Maurizio Cattelan som først stilte ut verket på eit galleri i Miami i 2019, og det vart debatt om kor vidt det var kunst eller ikkje. Onsdag kjøpte Justin Sun, ein kinesiskfødd kryptomeklar, verket.
Sun fortel ifølgje NTB at han har tenkt å ete bananen.
– Om nokre dagar skal eg personleg ete bananen som ledd i denne unike kunstopplevinga og dermed heidre dens plass både i kunsthistoria og i populærkulturen, uttalar han ifølgje nyheitsbyrået.
Artist Maurizio Cattelan sitt banankunstverk. | Foto: AP Photo/Eduardo Munoz Alvarez, File
Me bruker cookies og andre tekniske løysingar for å forbetra opplevinga di av nettstaden vår, analysera bruksmønster og levera relevante annonser. I den oppdaterte personvernerklæringa vår kan du lesa meir om kva for informasjon me samlar inn og korleis denne blir brukt. Les meir!Ok, eg forstår
Privacy & Cookies Policy
Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.