Kva skjer i Sudan?

Kven krigar?

15. april i fjor braut det ut kampar mellom RSF (Rapid Support Forces) og SAF (Sudanese Armed Forces) i hovudstaden Khartoum.

Både RSF og SAF er arméar som eigentleg tilhøyrer den sudanske staten.

SAF utgjer kjernen av den militære delen av den sudanske staten. Dei er leia av Abdel Fattah al-Burhan, presidenten i Sudan.

RSF er ei paramilitær gruppe leia av Mohamed Hamdan Dagalo – som regel berre kalla Hemedti. RSF har tidlegare, på vegner av den sudanske staten, kjempa og styrt i området Darfur vest i Sudan.

Krigen kan bli forstått som ein kamp mellom al-Burhan og Hemedti om makta over Sudan.

Kva med Noreg?

Noreg har ikkje vore utan påverknad på Sudan. Dette er kanskje det konfliktområdet i verda med det største norske fotavtrykket.

Det norske engasjementet i Sudan strekkjer seg tilbake til byrjinga på 2000-talet. Då var norske styresmakter sentrale i å arbeida fram ein fredsavtale, som mellom anna la grunnlaget for at Sør-Sudan blei eit sjølvstendig land.

Noreg utgjer saman med USA og Storbritannia den såkalla «troikaen», som har vore viktig for å koordinera vestleg bistand og Sudan-politikk.

Går det føre seg eit folkemord?

Mange av dei som fylgjer med på krigen har retta auga sine mot Darfur. Denne regionen ligg vest i Sudan og har vore uroleg lenge.

Frå 2003 til 2005 fann eit folkemord der 200 000 menneske mista livet stad i Darfur. Mange spør no om det igjen føregår eit folkemord i Darfur.

Det korte svaret er at me ikkje veit kva som skjer – eller kan koma til å skje.

Risikoen for eit folkemord er til stades, det har mellom anna FN-ekspertar åtvara om. Men å få ut informasjon om kva som faktisk skjer, er vanskeleg.

Folkemord eller ikkje, Sudan er utvilsamt ein av dei farlegaste stadane i verda for sivile.