Desse norske filmane kjem denne våren

Norsk filminstitutts arrangement Filmvåren omfattar 16 norske filmar som blir å sjå i månadene framover. Ikkje mindre enn tre skrekkfilmar er undervegs.

Heile fem er dokumentarar, mellom anna frå den palestinske «Ambulanse»-regissøren Mohamed Jabaly.

Men det er også fleire barne- og ungdomsfilmar i vente, som «Victoria må dø» – som kan representere ein trend denne filmvåren: At fleire av filmane som får nasjonal kinovisning, er laga regionalt, eller som resultat av entusiasmedrivne prosjekt.

– Gledeleg

«Victoria må dø», som handlar om at to skilsmissebarn lèt seg inspirere av teikneseriebladet «Hitmen» til å bli kvitt stemora, spelt av Ine Marie Wilmann, er nettopp ei slik regional satsing frå Vestlandet.

– Vi gler oss over at det også denne våren kjem ein barnefilm med regional forankring, seier Teréz Hollo-Klausen, som er avdelingsdirektør for utvikling, spel og publikum i Norsk filminstitutt (NFI).

Ho meiner det vitnar om ein skapartrong der mange ønskjer å komme til orde – og finn vegen fram dit på alternative måtar.

– Fleire av filmane i vår er lågbudsjettfilmar der NFI ikkje er hovudfinansiør, og det er noko overraskande at såpass mange blir sleppte i same halvår. Det er verd å hugse på at mange seinare veletablerte filmskaparar har starta på nettopp denne måten, seier Hollo-Klausen om desse filmane.

Frå Karpe til zombiar

Filmvåren femnar også om storsatsingar, mellom anna «Håndtering av udøde» som er langfilmdebuten til Thea Hvistendahl som tidlegare har regissert Karpe-filmen «Adjø Montebello».

Hvistendahls film har Renate Reinsve og Anders Danielsen Lie i store roller og er ei filmatisering av svenske John Ajvide Lindqvists zombieroman. Filmen har eit budsjett på oppunder 50 millionar kroner.

NFI-avdelingsdirektør Hollo-Klausen trekkjer fram at fleire av filmane som blei presenterte tysdag på Filmens hus allereie har fått anerkjenning internasjonalt.

«Eallogierdu – Tundraens voktere» hadde verdspremiere i Toronto, dokumentaren «Livet er vakkert» til Mohamed Jabaly fekk pris under IDFA i Amsterdam i fjor haust. «Ibelin» – om den muskelsjuke gamaren Mats’ rike onlineliv – blir vist på Sundance-festivalen seinare denne månaden.

«Håndtering av udøde» er plukka ut som opningsfilm til Göteborg filmfestival.

Mangfald

– Det er gledeleg at det blir skapt innhald for ei breitt samansett publikumsgruppe. Samla byr filmvåren på eit godt mangfald av filmskaparar, seier Terez Hollo-Klausen og trekkjer særleg fram dei sterke kvinnelege debutantane.

Det er også ein solid «mannefilm» i vente med Dag Haugeruds «Sex», med Thorbjørn Harr og Jan Gunnar Røise i rolla som to feiarar som overraskar kvarandre i lunsjen ein dag med å snakke om det å ha sex med andre menn – og om det er å vere utru. «Sex» er første film ut i ein trilogi, som først skal visast på kino og så på Viaplay.

– Ingen dragarar

– Denne filmen er også eit godt døme på innhaldsmangfaldet i vår, mellom anna med frisk dialog om legning og seksualitet, seier Hollo-Klausen.

Ho er likevel er nøktern når det gjeld kva filmane i vår vil gjere for kinostatistikken på norskfronten, og påpeikar overfor NTB:

– Det som har vore ein tendens dei siste åra, er at dei større filmane samlar seg inn mot jul. Det såg vi i fjor, og det vil vi sjå også hausten 2024. Våren har ikkje dei største publikumsdragarane, sjølv om storfilmane til jula vil gjere utslag på statistikkane dei neste par månadene. Og i motsetning til filmhausten, så trappast kinobesøket ned jo lysare det blir. Er det godt vêr i mai, så synest det på kinobesøket.