Desse norske filmane kjem denne våren
Skrekkfilmar, sterke dokumentarar og den første samiske kjærleikshistoria er blant dei norske filmane i vente denne våren.
Norsk filminstitutts arrangement Filmvåren omfattar 16 norske filmar som blir å sjå i månadene framover. Ikkje mindre enn tre skrekkfilmar er undervegs.
Heile fem er dokumentarar, mellom anna frå den palestinske «Ambulanse»-regissøren Mohamed Jabaly.
Men det er også fleire barne- og ungdomsfilmar i vente, som «Victoria må dø» – som kan representere ein trend denne filmvåren: At fleire av filmane som får nasjonal kinovisning, er laga regionalt, eller som resultat av entusiasmedrivne prosjekt.
– Gledeleg
«Victoria må dø», som handlar om at to skilsmissebarn lèt seg inspirere av teikneseriebladet «Hitmen» til å bli kvitt stemora, spelt av Ine Marie Wilmann, er nettopp ei slik regional satsing frå Vestlandet.
– Vi gler oss over at det også denne våren kjem ein barnefilm med regional forankring, seier Teréz Hollo-Klausen, som er avdelingsdirektør for utvikling, spel og publikum i Norsk filminstitutt (NFI).
Ho meiner det vitnar om ein skapartrong der mange ønskjer å komme til orde – og finn vegen fram dit på alternative måtar.
– Fleire av filmane i vår er lågbudsjettfilmar der NFI ikkje er hovudfinansiør, og det er noko overraskande at såpass mange blir sleppte i same halvår. Det er verd å hugse på at mange seinare veletablerte filmskaparar har starta på nettopp denne måten, seier Hollo-Klausen om desse filmane.
Vårens norske filmar
- «Dark Windows» – horrorfilm frå sommarhytta. Premiere 19. januar. Regissør Alex Herron.
- «De gjenvendte» – komedie/horrorfilm om tidlegare zombiar. Premiere 26. januar. Regissør Espen Larsson.
- «Sau» – dokumentar om å overta slektas småbruk. Premiere 26. januar. Regissør Rebekka Nystabakk.
- «Eallogierdu – Tundraens voktere» – kjærleiksdrama frå Sapmi. Premiere 9. februar. Regissør Sara Margrete Oskal.
- «Håndtering av udøde» – drama/horror basert på John Ajvide Lindqvists zombiebok. Premiere 9. februar. Regissør Thea Hvistendahl.
- «Å øve» – roadmovie/drama om ein klimabevisst musikar som ikkje vil ta fly. Premiere 16. februar. Regissør Laurence Pérol.
- «Victoria må dø» – familiefilm om å hyre ein leigemordar for å bli kvitt stemora. Premiere 16. februar. Regissør Gunnbjörg Gunnarsdottir.
- «Sex» – drama om to feiarar som delar sterke opplevingar. Premiere 1. mars. Regissør Dag Johan Haugerud.
- «Ibelin» – dokumentar om den no avdøde, muskelsjuke gamaren Mats Steen, som hadde Ibelin som avatar i WoW. Premiere 8. mars. Regissør Benjamin Ree.
- «Søstre elsker evig» – dokumentar om to søstrer der den eine har sjølvmordstankar. Premiere 8. mars. Regissør Sigve Endresen.
- «Min fantastiske fremmede» – drama sentrert rundt minnetap. Premiere 15. mars. Regissør Johanna Pyykkö.
- «Døde menn går på ski» – påskekrim/komedie basert på Knut Nærums bok. Premiere 15. mars. Regissørar Daniel og Ruben Anda.
- «Oculi – Det eneste vitnet» – drama/krim/spenning om ein blind mann som er einaste vitne til kjærastens kidnapping. Premiere 22. mars. Regissør Joachim Askjer.
- «The Recovery Channel» – dokumentar/drama om ein fiktiv TV-kanal via psykisk helse. Premiere 5. april. Regissør Ellen Ugelstad.
- «Livet er vakkert» – dokumentar om filmskaparen som ikkje kjem seg heim til Gaza etter eit filmfestivalbesøk i Noreg i 2014, og vala han må ta. Premiere i april. Regissør Mohamed Jabaly.
- «Fucking bygda» – mørk komedie/coming of age-drama. Premieredato ikkje avklart. Regissør Frøydis Fossli Moe.
Kjelde: NTB/Norsk filminstitutt (NFI)
Frå Karpe til zombiar
Filmvåren femnar også om storsatsingar, mellom anna «Håndtering av udøde» som er langfilmdebuten til Thea Hvistendahl som tidlegare har regissert Karpe-filmen «Adjø Montebello».
Hvistendahls film har Renate Reinsve og Anders Danielsen Lie i store roller og er ei filmatisering av svenske John Ajvide Lindqvists zombieroman. Filmen har eit budsjett på oppunder 50 millionar kroner.
NFI-avdelingsdirektør Hollo-Klausen trekkjer fram at fleire av filmane som blei presenterte tysdag på Filmens hus allereie har fått anerkjenning internasjonalt.
«Eallogierdu – Tundraens voktere» hadde verdspremiere i Toronto, dokumentaren «Livet er vakkert» til Mohamed Jabaly fekk pris under IDFA i Amsterdam i fjor haust. «Ibelin» – om den muskelsjuke gamaren Mats’ rike onlineliv – blir vist på Sundance-festivalen seinare denne månaden.
«Håndtering av udøde» er plukka ut som opningsfilm til Göteborg filmfestival.
Mangfald
– Det er gledeleg at det blir skapt innhald for ei breitt samansett publikumsgruppe. Samla byr filmvåren på eit godt mangfald av filmskaparar, seier Terez Hollo-Klausen og trekkjer særleg fram dei sterke kvinnelege debutantane.
Det er også ein solid «mannefilm» i vente med Dag Haugeruds «Sex», med Thorbjørn Harr og Jan Gunnar Røise i rolla som to feiarar som overraskar kvarandre i lunsjen ein dag med å snakke om det å ha sex med andre menn – og om det er å vere utru. «Sex» er første film ut i ein trilogi, som først skal visast på kino og så på Viaplay.
– Ingen dragarar
– Denne filmen er også eit godt døme på innhaldsmangfaldet i vår, mellom anna med frisk dialog om legning og seksualitet, seier Hollo-Klausen.
Ho er likevel er nøktern når det gjeld kva filmane i vår vil gjere for kinostatistikken på norskfronten, og påpeikar overfor NTB:
– Det som har vore ein tendens dei siste åra, er at dei større filmane samlar seg inn mot jul. Det såg vi i fjor, og det vil vi sjå også hausten 2024. Våren har ikkje dei største publikumsdragarane, sjølv om storfilmane til jula vil gjere utslag på statistikkane dei neste par månadene. Og i motsetning til filmhausten, så trappast kinobesøket ned jo lysare det blir. Er det godt vêr i mai, så synest det på kinobesøket.