Senterpartiet går ut av regjeringa som følgje av usemja med Arbeidarpartiet om direktiva i EUs energipakke. Partiet meiner samtidig det er naturleg at Støre held fram som statsminister.
– Då eg hadde møte med statsministeren i stad, og han kunngjorde at Arbeidarpartiet meiner at dei bør gå vidare med å knytte oss tettare til EUs energimarknad, så er konklusjonen for min del at det vil ikkje Senterpartiet vere med på, sa Vedum då han møtte pressa torsdag ettermiddag.
– Senterpartiets klare haldning er at det er feil for Noreg å gå vidare i den retninga. Vi må ta tilbake meir nasjonal kontroll. Og vi må ikkje gi meir makt til EU-systemet.
Kort tid i førevegen heldt Sp eit gruppemøte på Stortinget. NTBs reporter på staden melder om at det var full applaus inne på gruppemøtet, der det var venta at partiet formelt ville vedta regjeringsbrotet.
Senterpartiets åtte statsrådar går dermed no ut av regjeringa.
Peikar på Støre som statsminister
Parlamentarisk leiar i Sp Marit Arnstad seier at det er naturleg at Jonas Gahr Støre (Ap) held fram som statsminister.
– Vi har meldt til Jonas Gahr Støre at vi synest det naturleg at han held fram som statsminister
– Vi kjem til å vere eit sakleg og konstruktivt opposisjonsparti, men vi kjem til å vere heilt tydeleg at vi ønskjer ei endring i straum- og energipolitikken seier Arnstad.
– Overraska
Ho seier at fleire vart overraska over at Arbeidarpartiet la saka på regjeringas bord.
– Vi har vore klare i haldninga vår heilt sidan juni i fjor at vi ser denne pakken som ein heilskap, vi ønskjer ikkje å dele den opp bitvis, slik at vi skal akseptere bit for bit, sa ho.
– Vi ser på fjerde marknadsenergipakke som ein heilskap, og vi vart veldig overraska då Arbeidarpartiet la fram pakken til avgjerd i regjering.
EU-direktiv
Bakgrunnen for brotet mellom Arbeidarpartiet og Senterpartiet er den såkalla Rein energi-pakken frå EU. Den vart vedteken i EU i 2019. Tre av dei åtte rettsaktene i pakken vart tekne opp til behandling i regjeringa førre veke: fornybardirektivet, energieffektiviseringsdirektivet og eit direktiv for energisparing i bygg.
Senterpartiet har vore heilt tydelege på at partiet ikkje kan sitje i ei regjering som innlemmar energipakken i norsk lov.
Statsminister Jonas Gahr Støre (Ap) og energiminister Terje Aasland (Ap) har på si side vore tydelege på at det er nødvendig å innføre direktiva for å få unna etterslepet. EU har vist utolmod overfor Noreg og har i klare ordelag sagt at ein forventar at direktiva blir innførte.
– Svekt regjering
Noreg får no ei svekt regjering, men med akkurat same politikk som før, meiner Høgre-leiar Erna Solberg.
– Støres prosjekt var ei fleirtalsregjering av Ap, SV og Sp. No er situasjonen at han truleg må samarbeide med Raudt, SV, MDG og Sp for å ha håp om å samle fleirtal etter valet, meiner ho.
Frp-leiar Sylvi Listhaug seier ho knapt kan hugse ei verre regjering enn Ap/Sp-regjeringa, men støttar Sps EU-krav.
– Eit Senterparti som no går i opposisjon endrar ikkje realitetane. Vedum er framleis garantisten for at Jonas Gahr Støre held fram som statsminister med ein totalt feilslått politikk i Noreg, seier Listhaug.