Bokhandlarprisen har aldri gått til ei nynorskbok

Denne veka vert den 37. bokhandlarprisen delt ut av Bokhandlerforeningen. Dei ti nominerte bøkene i kategorien skjønnlitteratur for alle aldrar er valt ut på bakgrunn av stemmer frå dei 558 bokhandlarane som er medlem i foreininga.

Bokhandlarprisen 2018 vart i dag tildelt Simon Stranger for romanen Leksikon om lys og mørke.

Ingen nynorsk

Blant dei ti nominerte var store namn som Jon Michelet, Lars Saabye Christensen og Per Petterson. Men ingen av årets nominerte er nynorskbøker.

Det melder Dagsavisen som har gått gjennom alle dei tidlegare nominerte og vinnarane av prisen.

Av dei i alt 115 nominerte bøkene sidan 2008 er det åtte nynorsktitlar av fem forfattarar. Carl Frode Tiller er nominert tre gongar, Maria Parr to gongar, medan Gunnhild Øyehaug, Tore Renberg og Frode Grytten er nominert ein gong kvar.

På sakprosafronten er nynorskstatistikken blant vinnarane betre. I 2016 fekk nynorskforfattar Kristin Fridtun Bokhandelens sakprosapris for Kjønn og ukjønn. Denne prisen vart først innstifta i 2001.

Les også: Frode Grytten: – Menn som ingen treng er kanskje endå meir aktuell i dag

Frode Grytten, som er ein av Noregs mest profilerte nynorskforfattarar, reagerer på marginaliseringa av nynorsken. Foto: Hans Jørgen Brun, Samlaget

Grytten: – Vitnar om ignoranse

Frode Grytten, som i 2016 var nominert for romanen Menn som ingen treng, er ikkje imponert.

– Dette vitnar om ignoranse. Diskrimineringa og marginaliseringa av nynorsk finst enno, og gir seg utslag som dette. Dette seier meir om Bokhandlarprisen enn om vinnarane: Det er ein kommersiell pris driven av ønsket om å selje ein viss type bøker: Romanar på bokmål, seier Grytten til Dagsavisen.

Han får støtte av forfattar Tore Renberg, som vann prisen i 2008 for bokmålsromanen Charlotte Isabel Hansen og var i 2016 nominert med sin første nynorskroman, Du er så lys.

Då Stavanger-forfattaren heldt opningsføredraget under årets Kapittelfestival i heimbyen nytta han høve til å oppmoda dei frammøtte om å «gå heim og gje nynorsken ein sjanse».

Nynorskens barnelitteraturstjerne, Maria Parr, som har vore nominert for Keeperen og havet i fjor og Tonje Glimmerdal i 2009 synest det er vanskeleg å tru at ikkje fleire bøker på nynorsk har vore bra nok for Bokhandlarprisen dei siste ti åra.

Drøymer du om å skrive for barn og unge? Superstjerne Maria Parr deler sine beste tips!

Samlaget-redaktør: – Ei fallitterklæring

Forlagsdirektør Edmund Austigard i nynorskforlaget Samlaget meiner praksisen ser ut til å diskvalifisera nokre av de største forfatternamna me har.

– Det er ei fallitterklæring frå bokhandlarhald når ein tilsynelatande systematisk styrer unna store nynorskforfattarar og viktige bøker i nominasjonane og kåringane av ein vinnar, seier Austigard til Dagsavisen.

Direktør i Bokhandlerforeningen, Trine Stensen, medgjev ovanfor Dagsavisen at Bokhandlarprisen diverre ikkje har noko stolt historie når det gjelder nynorske bøker.

– Bokhandelen har eit ansvar for å fremme all litteratur, og me skal peike på dette ansvaret for nynorsklitteraturen ovanfor våre medlemmer, understrekar ho.

Prisen er ei vidareføring av «Takk for boken»-prisen, som vart delt ut av norske bokhandlarar første gong i 1948 og deretter i perioden 1961-1969.

Tarjei Vesaas fekk prisen i 1967, sidan den gong har ingen nynorskforfattarar fått utmerkinga.