A Date with Death: proppa fullt av representasjon
Eg følte på mange måtar at eg spelte meg sjølv, og at eg faktisk sat der å snakka med mannen med ljåen, skriv meldar Anette Fadnes Marcussen om spelet som vart gitt ut i fjor.
Denne meldinga er ein del av meldarsatsinga «Ung og kritisk», støtta av stiftinga Fritt Ord.
Representasjon i media er viktig. Det å føle seg sett og høyrt skaper ei kjensle av tilhøyrsle.
I verda som ho er i dag, etter mi meining, er det framleis forbetringspotensial. Då eg vaks opp på rundt 2010-talet, var det mykje stereotypar på barnekanalar som Disney Channel, Nickelodeon og liknande. Ei mørkhuda bestevenninne var ofte «den morosame» og «the butt of the joke».
Kvifor det? For 14 år sidan var verda ganske annleis, og det på mange måtar.
For meg, som vaks opp på den litle øya Stord, var representasjon noko eg ganske sjeldan, om ikkje aldri, tenkte på.
På barneskulen min trur eg det var tre stykkar, ut av alle trinna, som ikkje hadde min hudfarge. Ei av desse var adoptert, og norsk.
Det gjer vondt å tenke tilbake på at det å gjere narr av trekka til dei menneska ikkje var uglesett. Aldri i verda hadde det vert greitt i dag.
Ein kan jo argumentere at vi var jo berre barn, men det kjem jo igjen ifrå korleis ein er oppdratt.
Eg kunne gjerne skrive side opp og side ned om rasisme og representasjon på Stord i 2010, men i dag vil eg skrive om i dag. Eg flytta ifrå Stord for eit par år sidan, og bur no i Lillestrøm.
Å gå ut døra for meg i dag viser meg ei verd full av alle kulturar, fargar og religionar. Eg føler ikkje eg ser det spegla i media.
Å skrive om dette som ei kvit, blond jente, født i Noreg blant nordmenn kjennest rart, fordi eg kjenner meg representert i alt eg ser. Men om du har ein anna hudfarge enn meg, eller ein anna religion enn meg, er svaret kanskje ikkje det same. Eg kan sjølvsagt ikkje snakke for alle, men grunnen til at eg i det heile tenkte på å skrive denne artikkelen var fordi eg ikkje tenkjer på representasjon før eg ser det. Eg reagerer om eg ser på ein eller annan serie, og ser ei jente med hijab.
«Så fint at dei har med alle kulturar», tenkjer eg, men det har dei jo slettes ikkje, for mellomromma mellom kvar gong eg tenkjer den tanken er lange.
Som spelmelder vil eg lyse fram eit spel der eg tenkte den tanken fleire gongar mens eg spelte. Den visuelle novella A Date with Death, av spelselskapet Two and a Half Studios.
Eit hav av hud- og hårfargar
Two and a Half Studios har laga mykje i visual novel-industrien, og alt eg har spelt så langt er proppa fullt av representasjon. A Date with Death kanskje mest av alle.
Med ein gong du opnar spelet blir du kasta inn i å lage karakteren du skal spele. Eg byrjar å lage noko som liknar meg sjølv. Eit hav av hudfargar og hårfargar, til og med hårteksturar, og eg vel mine. Kler i massevis, smykke, hattar … og hijab. Nok ein gong tenkjer eg den tanken, at det er fint at dei har det med. Eg fullfører utsjånaden til karakteren min, og hamnar i ein del av character creation eg har sett meir og meir i det siste. Valet av pronomen, legning, til og med om eg føretrekker å bli kaldt «beautiful» eller «handsome».
Vala var rett og slett så inkluderande at eg hadde ikkje kome på det sjølv ein gong.
Etter det og litt meir personalisering byrjar det faktiske spelet. I A Date with Death er heile greia at du blir kjent med, og forelska i, døden sjølv, eller mannen med ljåen om du føretrekker det.
Du tekstar og videochattar med han, og som i dei aller fleste visuelle noveller, blir du gitt val som avgjer forholdet ditt med karakteren. Eg har spelt mange visuelle noveller, men ofte tar eg meg sjølv i å tenke at hovudkarakteren eg spelar ikkje er meg i det heile tatt. I ei visuell novelle der poenget er at du skal tenke sjølv og spele den du vil, er dette ei ganske kjip kjensle å få.
A Date with Death gjer det motsette. Du rekk ikkje tenke noko slikt før neste val er på skjermen din. Eg følte på mange måtar at eg spelte meg sjølv, og at eg faktisk sat der å snakka med mannen med ljåen. På eit punkt blei eg gitt valet om favorittårstid, favorittfarge, og forhold til familien min. Det burde seie nok om den saka.
Ein naturleg del av media
Det som plagar meg med representasjon i dag er kor ofte eg tenkjer «å, så fint med representasjon». Eg burde aldri måtte tenkje det. Det burde vere sjølvsagt.
Eg seier ikkje at det er eit problem med ein film eller serie med for eksempel berre kvite nordmenn, for det er jo stader som er slik òg, men å naturleg kaste inn andre kulturar der det passar er fint. Faktisk ser eg det meir og meir dagleg, at verda byrjar å innsjå at alle er like. Reklamar spesielt, er blitt gode på det. Om det verkar genuint eller ikkje er opp til auga som ser, men då er i alle fall nokon representert.
Ein ting eg ikkje har nemnt i det heile tatt, er inkludering av folk i alle størrelsar, noko eg synest verda framleis slit med.
Sjølv i A Date with Death er dette noko du ikkje kan velje.
Du kan velje kjønn og farge, men ikkje om du vil vere liten eller stor. Rundt meg har eg venar i alle fasongar, og eg som mange andre slit med sjølvbiletet på grunn av litt feitt. Å sjå ei stor dame i undertøy på ein plakat for H & M gjer meg glad, men dette er noko me kan forbetre på lik linje med anna representasjon.
Eg synest det er viktig at alle føler seg sett og høyrt, både ute i verda og i media. Der eg ikkje tenkjer over min eigen representasjon, sit det kanskje nokon andre som ikkje kosar seg like mykje med spelet, serien eller kva det måtte vere. I frykt for å høyrest ut som om eg snakkar for alle andre, gir eg meg med dette, men om du er overvektig, undervektig, lys, mørk, har vitiligo, sit i rullestol, uansett kva du er og identifiserer deg som, er du verdt det same som meg, som venane dine og som alle andre, og du fortener representasjon.
