Statsreligionen er dau, lenge leve Folkekyrkja!
21. mai vert mest sannsynleg statskyrkjeforliket endeleg fullført. Dette gjer at statskyrkja vert nedlagt, og Noreg – som ikkje lengre er eit kristent land – vil gå ad undas. Eller?
Denne artikkelen er eldre enn 1 år gamal. Det betyr at noko av informasjonen kan vere utdatert.
Lenge leve Folkekyrkja!
Kva er eigentleg statskyrkjeforliket? Eg vil prøve å svare på det så tydeleg eg kan:
Kyrkjeforliket vart presentert 10. april 2008, etter ein ganske omfattande førebuing. Alle partia på Stortinget sto bak forliket, og det var tverrpolitisk eining om at dette var vegen å gå.
Dei (større) interessante endringane er som fylgjer:
1. Kyrkja skal få lov til å vele biskopar og prostar sjølv, ved demokratiske val.
2. Det skal ikkje lengre vere “Kyrkjeleg statsråd” som er øvste organ i kyrkja.
3. Kongen er ikkje lengre øvste leiar i Den norske kyrkje (Dnk)…
4. … Men regenten må enno vere evangelisk-luthersk kristen. (Dette etter eiga ynskje. Humanistisk Ungdom (HU) (med fleire) ba kongen tenkje seg om i fjor.)
5. Halvparten av regjeringsmedlemmane må ikkje lengre vere medlem av Dnk.
6. Kyrkjeministeren treng ikkje lengre vere medlem i Dnk
7. Statsreligion går ut av § 2, og folkekyrkja kjem inn i § 16. § 2 vil lyde:
“Værdigrundlaget forbliver vor kristne og humanistiske Arv. Denne Grundlov skal sikre Demokrati, Retsstat og Menneskerettighederne.”
Og § 16 vil lyde:
“Alle Indvaanere af Riget have fri Religionsøvelse. Den norske Kirke, en evangelisk-luthersk kirke, forbliver Norges Folkekirke og understøttes som saadan af Staten. Nærmere Bestemmelser om dens Ordning fastsættes ved Lov. Alle Tros- og Livssynssamfund skal understøttes paa lige Linje.”
(For meir, sjå her.)
8. (Bl.a.) § 16 sikrar Dnk ein fortsett særskilt forankring i Grunnlova.
9. Kyrkja si organisering og liknande skal fortsatt regulerast av ei eiga kyrkjelov.
10. Staten vil fortsatt lønne og ha arbeidsgjevaransvaret for biskopar, prostar, prestar og andre som tilsettast i kyrkjelege stillingar av kyrkjelege organ. Disse vil med andre ord fortsatt vere statstenestemenn.
11. Finansiering av Dnk vart slik det er. Det inneber blant anna at det ikkje vart medlemsavgift i kyrkja.
12. Forvaltningslova og offentlegheitlova skal fortsatt gjelde for lovbestemte kyrkjelege organ.
(For litt meir, så summer desse to Wikipedia-artiklane ganske godt.)
Så litt myteknusing:
“Jesus/Gud/Kristendommen er på veg ut av grunnloven!”
Nei. Jesus/Gud har aldri vore i grunnlova, og det er vanskeleg å fjerna noko som ikkje har vore der. Kristendommen har vore der i form av § 2:
“Alle Indvaanere af Riget have fri Religionsøvelse. Den evangelisk-lutherske Religion forbliver Statens offentlige Religion. De Indvaanere, der bekjende sig til den, ere forpligtede til at opdrage deres Børn i samme.”
Den nye § 2 lyder:
“Værdigrundlaget forbliver vor kristne og humanistiske Arv. Denne Grundlov skal sikre Demokrati, Retsstat og Menneskerettighederne.”
Forskjellen her er at me går frå å ha ein statsreligion, til å ha ein kristen og humanistisk arv. Med tanke på at det er fleire ikkje-kristne i Noreg no enn kristne (ca. 35 % religiøse i figur 1.6), så er det meir i samsvar med verkelegheita, og meir inkluderande. Det sikrar au kristendommen enno ein særskilt posisjon i grunnlova.
(Må nemnast at “humanisme” som nemnt i foreslått grunnlovsendring, ikkje siktar til livssynet humanisme, men heller ideologien.)
Les heile bloggposten her.
