Det blir berre verre

Kalvø: Det blir berre verre

Det er sjølvsagt mykje som er irriterande med reservasjonsretten og debatten om den, men smitteeffekten har fått for lite merksemd. Gladguten Christian Tybring-Gjedde, mannen som kanskje meir enn nokon andre er kjent for å ta lett på ting og tenke at det meste går seg til om vi berre viser litt velvilje, bad denne veka om å få lov til å reservere seg i innvandringsspørsmål. Han kan ikkje stemme for ein meir liberal innvandringspolitikk, sjølv om partiet hans skulle gå inn for det, seier han. Fordi dette er samvitsspørsmål for han. Og då har vi det gåande. Snart kjem det til å komme liknande krav frå andre politikarar som synest at dei har komme litt lite til orde i det siste, og som trur dei er litt artige og skarpe når dei seier at dei vil reservere seg i eit eller anna spørsmål.

Det er smitteeffekten som er problemet. Alltid. Overalt.

Av og til, når vi som skriv i avisa ikkje har så mykje å skrive om, så bestemmer vi oss for å kåre dei ti eller tjue eller hundre beste av eit eller anna, så har vi noko å skrive om den stunda. Dessutan så veit vi at nokon blir sure, og det liker vi. Men igjen er problemet smitteeffekten. Etter slike kåringar vil alle andre prøve å likne på dei som vann desse kåringane. Denne veka har NRK kåra 2000-talets beste norske tv-serie. «Dag» og «Koselig med peis» gjekk til topps. Og eg reknar med at allereie på måndag merkar norske tv-produsentar ein enorm pågang frå folk som vil lansere ideen om å lage ein ny mørk, men morsom tv-serie om nokon som slit med familieliv og forhold og som heiter eller kjenner Anders Baasmo Christiansen.

Smitteeffekt er som kjent eit anna ord for frykt for å finne på noko sjølv.

Det gjeld andre tv-seriar også, naturligvis. Etter at det for ein heil del år sidan viste seg at svært mange likte serien «Der ingen skulle tru at nokon kunne bu», er det omtrent ikkje ein einaste sær einstøing i Norge som ikkje har blitt vist fram og/eller forsøkt gifta bort på norsk tv.

Du ser det kvart år i Melodi Grand Prix også. Det er, som alle opplyste menneske veit, norsk finale i Melodi Grand Prix denne helga. Og sjølvsagt er det med eit par nummer i årets konkurranse som liknar litt på nummeret som vann i fjor. Slik er det alltid. Året etter at Alexander Rybak vann, var det for eksempel påfallande mykje feler i den internasjonale finalen. Mange artistar hadde med seg feler på scena, utan at dei eingong visste kva dei skulle bruke dei til. Og neste år er det ein viss fare for at den norske finalen vil vere full av engstelige menn med tatoveringar og lyse stemmer.

Det er smitteeffekten. Igjen.

Men den smitteeffekten eg kanskje fryktar mest, er Michelin-effekten. Bildekkprodusenten Michelin gir kvart år ut nokre guide-bøker med lita skrift og ingen bilde, der dei peikar ut dei beste restaurantane i utvalde byar i verda. Denne veka fekk to nye restaurantar i Oslo stjerner i denne guiden. Sist gong fekk ein ny Oslo-restaurant to stjerner. Det alle desse restaurantane med Michelin-stjerner har felles, er at dei er opptatte av det nordiske og det nære, det som du kan finne ikkje så langt frå restauranten på dagen du serverer det. Og dei serverer det gjerne på noko anna enn eit fat. Vel og bra. Bortsett frå smitteeffekten. Problemet oppstår når alle andre restaurantar skal prøve å likne på desse Michelin-restaurantane, og uansett kvar du går for å ete, så får du beskjed av kelnaren om at dagens kjøt er ein individuelt oppdratt sau som heiter Geir og som vaks opp rett borti høgget her. Geir gjekk på Steinerskulen. Geir er sjølvdaud, seingrilla under open himmel i sludd i fjorten dagar, og blir servert på ei uvaska steinhelle med ein fottrakka potetmos med spor av granbar og bondesveitte. Alternativt kan du få ein fersk kortreist spurv, overkøyrd tidligare i dag av kokken sjølv (med sykkel, av miljøomsyn), servert på ein tallerken laga av ei gammal ølflaske som låg og slang utanfor restauranten i dag tidlig.

Kaffi?
 

Først publisert i Aftenposten 15. mars.

Les fleire Are Kalvø-tekstar her!